གཉིས་པ་ལམ་རིམ་དངོས་སྐྱེས་བུ་གསུམ་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་བསླབ་པ་ལ། སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་དང་ཐུན་མོང་གི་རིམ་པ་ལ་བསླབ་པ། སྐྱེས་བུ་འབྲིང་དང་ཐུན་མོང་གི་རིམ་པ་ལ་བསླབ་པ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིམ་པ་ལ་བསླབ་པ་སྟེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་སྤྱིར་སྲོལ་ཀ་སོ་སོ་ལ་ཁྲིད་ལུགས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་འདུག རྗེ་བཙུན་མར་མེ་མཛད་དཔལ་བཀའ་སྲོལ་གདམས་ངག་འདི་པ་རང་གི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་། འགའ་ཞིག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པ་ལ་འགོ་འཛིན། འགའ་ཞིག་ལས་འབྲས་ནས་འགོ་འཛིན། འགའ་ཞིག་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ནས་འགོ་འཛིན། ཕལ་ཆེར་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་ནས་འགོ་འཛིན་པར་མཛད་པ་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་གནད་གཅིག་ལ་འབབ།
Y luego, Taranatha dice que hay diferentes métodos, las diferentes tradiciones tienen diferentes formas de iniciarse. Algunos de los grandes maestros de los diferentes linajes tienden a ir en una dirección que comienza con la impermanencia, o comienzan con una renuncia al Samsara, o examinan la causa del sufrimiento, la realidad del sufrimiento, y luego otros se enfocan priorizando el karma. Entonces, diferentes maestros y diferentes tradiciones tienen diferentes formas de comenzar las cosas. Pero está diciendo que no importa, porque al final todos llegan al mismo destino. Es la única conclusión. Entonces, no importa cómo empieces.
དོན་གྱི་སྟེང་ནས་ཁྱད་པར་མེད། འོན་ཀྱང་སྤྱི་ཁྱབ་གྲགས་ཆེ་བར་མཐུན་པར་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ནས་འགོ་བཟུང་ན་དེ་ཀ་མི་རྟག་བསྒོམ་པའི་གཞི་རྟེན་ཡིན་པས༑ མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པའི་འགོ་འཛིན་པ་དང་། དོན་ལ་ཁྱད་ནམ་ཡང་མེད་པ་ལས་འཕྲལ་འདི་དངོས་རྣམ་བདེ་བར་སྣང་བས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་ན། འདི་ལ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བསམ་པ། འཆི་བ་མི་རྟག་པ་བསམ་པ། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པ། ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསམ་པ་སྟེ་བཞིའོ།
Así que ahora, en términos de nuestro método actual, empezamos con la preciosa existencia humana.
འདི་ལ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བསམ་པ།
Primero está la preciosa existencia humana. Segundo la impermanencia de la vida. Tercero el sufrimiento del samsara. Y cuarto la existencia kármica condicionada.
དང་པོ་ནི། ཕྱག་མཆོད་ཡན་ལག་བདུན་པ་སྔར་བཞིན་བྱས།
Entonces, haces una oración al refugio, al Buddha Dharma Sangha. Y luego, después de esto, haces una postración desde el fondo del corazón, y si podemos, también con el cuerpo. La razón por la que me gusta esta enseñanza en particular es porque está muy enfocada en el método del Mahayana. Y es un camino Mahayana. Y creo que es muy importante para todos nosotros. Porque todos pensamos que el Tantrayana es algo así como una carretera hacia la iluminación, pero no podemos llegar a la carretera sin ningún tipo de base, ya sabes. Necesitamos tener una buena base. Algún tipo de fundamento con el principio Mahayana para poder llegar luego también al Tantrayana. Estos son aspectos muy importantes que debemos tener en cuenta.
Entonces, ahora, si desea usar esto como una segunda sesión, entonces lo que debe hacer es,
གོང་དུ་བཤད་པ་གསོལ་འདེབས་དེ་ཡང་ཅུང་ཟད་བྱ་སྟེ།
Haces una oración al Buddha Dharma Sangha, a todos los Budas y bodhisattvas y Dakas y Dakinies, y luego también haces una oración para generar la Bodhicitta, y entonces, la oración preliminar con la ofrenda de mandala. Todo sigue igual.
དེ་རྗེས་རང་གི་ལུས་དང་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཡུལ་ཕྱོགས་སོགས་ཐམས་ཅད་ལ་གཞིག་འགྲེལ་ཞིག་བཏང་སྟེ་བདག་གིས་ད་རེས་ཐོབ་པའི་མི་ལུས་འདི་འདྲ་བ་ལར་ནས་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། འདི་དོན་མེད་དུ་མི་གཏོང་། ཆོས་ལ་ཁོལ་བ་ཞིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་པར་དམིགས་པའི་གཞི་འདི་སྤྱི་ལྡོག་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོར་སྦྱར་ནས་བསྒོམ།
Bien, entonces, tenemos que recordarnos a nosotros mismos que la vida es preciosa, la vida es preciosa, la vida es preciosa. Ya sabes, tenemos que recordárnoslo a nosotros mismos aunque sea por un corto período de tiempo. Es muy importante.
Como por ejemplo,
དེ་ལ་སྡོམ་ནི། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། ཀླ་ཀློ་ཚེ་རིང་ལྷ་དང་ནེ། ལོག་ལྟ་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་སྟོང་།་ལྐུགས་པ་འདི་དག་མི་ཁོམ་བརྒྱད།
cuales son ocho circunstancias desafortunadas. Las ocho circunstancias desafortunadas son,
དམྱལ་བ་
Los infiernos; renacer en el reino de los infiernos.
ཡི་དྭགས་
El reino de los espíritus hambrientos.
དུད་འགྲོ་
El reino de los animales.
ཀླ་ཀློ་
El reino de la ignorancia.
ཚེ་རིང་ལྷ་
El reino de los dioses y diosas, que viven muchísimo tiempo, hasta que se termina su acumulación de mérito y luego se dan cuenta de que su tiempo ha llegado y entran en pánico, porque es demasiado tarde para hacer algo.
ལོག་ལྟ་
Significa el que tiene una visión opuesta de las enseñanzas del Señor Buda, sin importar la lógica. Entonces, ལོག་ལྟ་ no significa que tengas una opinión diferente. Puedes tener una opinión diferente. Pero incluso se te presenta la explicación lógica y luego lo niegas, una sea como una explicación científica, y sigues negándolo totalmente, al 100 por cien, entonces, eso se llama una visión opuesta. ལོག་ལྟ་ significa el que tiene una opinión opuesta, en completa negación.
སངས་རྒྱས་སྟོང་།
Significa que naces en una época que no es la era del Buda Shakyamuni, o que has nacido en una época en que no había ningún Buda, digámoslo así. Como por ejemplo, hay 1000 Budas, ¿verdad? Y luego lo más importante es que hay algunos Budas que tendrán muchas actividades y darán muchas enseñanzas. Y luego hay algunos Budas que ni siquiera enseñan. Y luego están los Budas que enseñan, pero nunca enseñarán Tantrayana. ¿Entiendes?
Entonces, en este momento, nuestra era de Buda Shakyamuni es muy especial y única, porque él dio enseñanzas. Y no solo enseñó, sino que dio enseñanzas sobre Theravada y luego sobre el Mahayana. Y dio enseñanzas sobre Tantrayana. Por lo tanto, somos afortunados. Y todavía estamos en la era del Buda Shakyamuni. Ya sabes, todo sigue muy vivo: el linaje, las bendiciones. Por esa razón somos muy afortunados.
ལྐུགས་པ་འདི་དག་མི་ཁོམ་བརྒྱད།
ལྐུགས་པ་ significa simplemente persona completamente ignorante. No significa una persona discapacitada, ¿de acuerdo? Hay una diferencia. Porque creo que en algún momento la traducción ལྐུགས་པ་ significa, ya sabes, un discapacitado. ལྐུགས་པ་ significa ignorante, simplemente ignorante puro. Porque cuando dices un discapacitado, que no tienes potencial para practicar el Dharma, eso es incorrecto. Porque hay personas que tienen discapacidades en las piernas, pero aún pueden hacer oraciones, aún pueden leer y son tan inteligentes como cualquier otro ser humano. Pueden hacer el trabajo de 100 personas. Como ejemplo, que ya murió, Stephen Hawking. No podía hablar como nosotros, pero, ya sabes, decía más cosas que todos nosotros juntos.
Entonces, no se puede decir que el discapacitado es una persona ignorante. Tienes que decir persona ignorante. Entonces, puede haber individuos que son completamente ignorantes, no necesariamente discapacitados. Por ejemplo, si un individuo es muy, muy, muy, muy, muy, muy arrogante, esto es ignorante. Eso no es que esté discapacitado, ya sabes. Eso es algo en lo que tenemos que pensar. Y no debemos menospreciar a otras personas. Esa es la cosa. No importa si se trata de la raza, la cultura, el color de su piel; hay tratar a todos con tanto respeto como podamos. Ya seas budista o no, esto realmente no importa.
ལྐུགས་པ་འདི་དག་མི་ཁོམ་བརྒྱད།
Entonces estas son las ocho circunstancias que te impiden practicar el Dharma.
ཅེས་པ་ལྟར་ལས། ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེས་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དོས་དྲག་པ་དང་། ལུས་དེ་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་དུ་ཤིན་ཏུ་ངན་པས་ཆོས་བྱེད་མི་ཁོམ། འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་འདོད་ཡོན་ལ་ཆགས་པ་གཡེངས། གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་ཕལ་ཆེར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མྱོས་པས་ཆོས་ཉན་པའི་སྐལ་པ་མེད།
Entonces, aquí está diciendo que si naces en algunos de estos reinos del infierno, animales, espíritus hambrientos, obviamente, no es una elección. Por supuesto, esa explicación sobre el infierno vendrá más tarde. Pero te explicaré ahora mismo, para que entiendas lo que intento decirte. La razón por la que es tan lamentable.
En el reino del infierno hay grados diferentes de infiernos. Al igual que en el cielo hay grados de cielos. Cuando pensamos en los dioses y diosas pensamos que todos son felices y ninguno es miserable. Pero en realidad, en esta explicación del Lamrim, una cosa que me gusta es que dice que algunos de ellos viven en palacios y tienen séquito. Pero otros tienen una sola fruta y nada más. Y no son bienvenidos al Club. ¿Entiendes lo que quiero decir? Son un poco como parias, incluso en el cielo, ya sabes. Todo lo que tienen es una pieza de fruta y nada más, y no son realmente atractivos, y por eso tampoco son capaces de atraer a nadie más. Están en el cielo, son más felices que los humanos. Pero no del todo felices, ni son el centro de atención, como otros dioses.
Entonces, hay mucho clasismo dentro de los dioses, al igual que dentro de nuestra sociedad. Y aunque están en el nivel superior, también, debido a eso no pueden practicar el Dharma, porque sus distracciones son inmensas y les impiden practicar el Dharma.
El reino del infierno también hay muchos grados. Por ejemplo, ཡང་བསད། significa matar de nuevo. Incluso el nombre es decepcionante. ཡང་བསད། significa matar de nuevo, es decir, estiran tu cuerpo y luego te cortan en cachos una y otra vez, una y otra vez, una y otra vez, hasta que te desmayas por completo por el intenso sufrimiento. Entonces hay un pequeño espacio en medio, como de uno o dos segundos, y de nuevo, de repente, renaces exactamente en la misma circunstancia. Estás recostado de nuevo, y de nuevo tu cuerpo está siendo cortado por las mismas herramientas. Luego también hay otro reino del infierno donde ves una casa hermosa, muy hermosa, y corres hacia la casa sin absolutamente ningún control. Y en el momento en que llegas al interior de la casa, se convierte en una casa de metal y empieza a arder con un puro fuego infernal. Y de nuevo, unos segundos después, renaces y vuelta a empezar.
Entonces, cuanto más bajo es el nivel del infierno, la brecha se va haciendo cada vez menor. El sufrimiento es el mismo. Pero hay una brecha de unos segundos entre su proceso de morir y el siguiente renacer. Pero a medida que el nivel baja, baja, baja, baja, baja, la brecha se hace cada vez más corta, y el tiempo de sufrimiento se alarga cada vez más. Y en el fondo del infierno no hay absolutamente ninguna pausa. Hay un sufrimiento continuo todo el tiempo, sin interrupciones.
Por su parte, el reino humano no es lo mejor. Pero tampoco están tan mal. Y por eso decimos que también es una suerte. Esa es una de las razones por las que decimos que es una suerte. La segunda razón por la que decimos que somos afortunados es porque nacimos en la era del Buda Shakyamuni, y podemos aprender el Dharma, y podemos practicar y desarrollar nuestro potencial para iluminarnos sin tener que retroceder una y otra vez.
Entonces, cuando decimos que somos afortunados, no significa que usted tenga un certificado para ser feliz todo el tiempo. Eres afortunado porque ni es tan placentero como el cielo, ni tan malo como el infierno. Está ahí en algún punto intermedio. Por tanto, eres afortunado. Ésa es una de las razones por las que se considera afortunado. La segunda razón es la presencia del Buda Shakyamuni, ya sabes, por sus enseñanzas esta es la era de Buda Shakyamuni.
Bien, ahora os doy a dar una breve explicación, un poco como si estuviera estropeando la película que está a punto de estrenarse y aquí estoy explicando lo que está por venir. Lo siento.
Entonces, por ejemplo, en el reino del cielo,
གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་
Es, hay un cielo que está muy apegado a solo lo que quieren escuchar, lo que quieren pensar, basado en sus árboles mágicos que satisfacen y cumplen todos sus deseos, y así sucesivamente. Ese reino de los dioses y diosas. Y luego también hay un reino de los dioses que casi no existe físicamente, pero que están locos por experimentar el vacío o algún otro tipo de aburrimiento parecido. Ya sabes, un poco como la gente que no toma drogas muy fuertes, ya sabes. Realmente se vuelven locos, no necesariamente saliendo a la calle, desnudos y gritando. Simplemente se vuelven locos en sus propia mente. Entonces, en el reino de algunos sioses, los dioses superiores donde el cuerpo físico no es importante, sino más bien su propia conciencia, su propia mente, que simplemente explota, casi como una locura, en la nada, en un caos completo, digámoslo así.
Entonces, todos ellos son vulnerables a retroceder al reino del sufrimiento, ¿de acuerdo? Sí. Es solo como las diferencias horarias. La vida de los dioses es más larga que la de los humanos, pero la vida en el infierno es más larga que la de los dioses. Y cuanto más bajo es el reino del infierno, más larga es la vida dentro de él. Todo se multiplica. Todo se multiplica por siete.
གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་ཕལ་ཆེར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མྱོས་པས་ཆོས་ཉན་པའི་སྐལ་པ་མེད། ལྷ་མ་ཡིན་ཡང་འདོད་ལྷ་དང་འདྲ་བ་ལས་ལྷག་པས་ངན་སོང་བཞིན་དུ་ལུས་རྟེན་ངན། སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའམ། སངས་རྒྱས་བྱོན་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་ཡང་ཆོས་དར་བའི་ས་ཆ་ནི་རྒྱ་ཆུང་། ཆོས་མེད་ས་ཡུལ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁོབ་ཀླ་ཀློར་སྐྱེས་པའམ།
Y entonces somos muy afortunados porque no nacemos en una tierra ignorante donde no hay enseñanzas del Señor Buda. Tenemos la suerte de estar en el lugar donde se encuentran las enseñanzas del Buda.
ཆོས་མེད་ས་ཡུལ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁོབ་ཀླ་ཀློར་སྐྱེས་པའམ། ཆོས་དར་བའི་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེས་ཀྱང་ལོག་ལྟ་ཅན་ཆོས་ལ་སྡང་བའམ། གླེན་ལྐུགས་སུ་གྱུར་ནས་བླང་དོར་གྱི་གནས་གང་ཡང་མི་གོ་བར་སོང་ན་ཆོས་བྱེད་པའི་སྐལ་པ་མི་འདུག་པ་ལས། བདག་གིས་ད་རེས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ལོག་ནས་ཆོས་བྱེད་ནུས་སུ་རུང་བའི་ལུས་ཞིག་ཐོབ་འདུག་སྙམ་པ་དང་། སྡོམ་ནི། མི་ཉིད་དབུས་སྐྱེས་དབང་པོ་ཚང་། ལས་མཐའ་མ་ལོག་གནས་ལ་དད། སངས་རྒྱས་བྱོན་དང་དེས་ཆོས་གསུངས། བསྟན་པ་གནས་དང་དེ་རྗེས་འཇུག། གཞན་ཕྱིར་སྙིང་ནིབརྩེ་བའོ།
Bien, esto es algo que ya expliqué sobre los afortunados.
ཞེས་པ་ལྟར་ཏེ། བདག་སྤྱིར་མི་ལུས་ཐོབ། དགོས་སུ་ཡུལ་དབུས་ཆོས་དར་བར་སྐྱེས། ཡང་དགོས་སུ་དབང་པོ་སྒོ་ལྔ་ཚང་བས་སྤང་བླང་ཤེས་སུ་རུང་། ཞེ་དགོས་སུ་ལྟ་བ་ལོག་པ་དང་མ་འཕྲད་ཙམ། མཚམས་མེད་ལྟ་བུ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཀྱང་མ་བྱས་ཙམ།
Y entonces, otro ejemplo.
ཞེ་དགོས་སུ་ལྟ་བ་ལོག་པ་དང་མ་འཕྲད་ཙམ། མཚམས་མེད་ལྟ་བུ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཀྱང་མ་བྱས་ཙམ། གནས་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་དད་པ་སྐྱེས་རུང་བ་ཙམ་དུ་འདུག་པས་རང་གི་འབྱོར་པ་ལྔ་ཚང་འདུག།
Y luego hay otras pocas cosas positivas, pero las cosas positivas más importantes es que no hemos hecho algo de inmensa negatividad a los demás y a uno mismo, al menos en esta vida. Entonces, tenemos una sensación de alegría cuando practicamos las enseñanzas del Señor Buda. Y ese es un buen potencial. Esa es una buena cualidad.
ཙམ་དུ་འདུག་པས་རང་གི་འབྱོར་པ་ལྔ་ཚང་འདུག། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་བྱོན་ཟིན།
En nuestra era, el Buda apareció, llegó y enseñó. Y ya sabes, el Dharma, su enseñanza, todavía está intacta hoy en día.
དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་གསུངས་ཟིན། བསྟན་པ་ཡང་མ་ནུབ་པར་གནས། ཆོས་ལ་གསར་དུ་འཇུག་པ་ཡང་མང་བའི་སྐབས་སུ་ཡོད། ཆོས་བྱེད་རྣམས་ལ་གཞན་གྱིས་སྙིང་བརྩེ་བའི་སྒོ་ནས། ཟས་གོས་ཡོ་བྱད་སོགས་ཀྱང་སྟེར་བ་པོ་མང་པོ་སྣང་བས་ཆོས་མཐུན་གྱི་འཚོ་བ་འབྱོར་དུ་རུང་བའི་སྐབས་སུ་འདུག་པས་གཞན་འབྱོར་ལྔ་པོ་ཡང་བདག་ལ་ཚང་།
Entonces, por ejemplo, como budista, hoy en día la gente es generosa. La gente te apoya cuando te ven como budista. Entonces, no es un mal momento.
སྐབས་སུ་འདུག་པས་གཞན་འབྱོར་ལྔ་པོ་ཡང་བདག་ལ་ཚང་།
དེ་ལྟར་ན་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ལོག། འབྱོར་པ་བཅུ་ཚང་བའི་ལུས་འདི་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ། སྐབས་འདིར་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་པར་འདུག་སྙམ་པ་རྒྱུ་མཚན་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་ཡང་བསམ།
Por lo tanto, tienes que recopilar todas estas circunstancias e ideas en tu mente y decirte a ti mismo que eres realmente, realmente muy afortunado, soy realmente afortunado, realmente afortunado, ya sabes, genuinamente desde el fondo del corazón. Es muy importante pensar en esa dirección.
Básicamente estás intentando lavarte el cerebro. En nuestra sociedad nos lavamos el cerebro en una dirección diferente. Entonces, en la espiritualidad nos lavamos el cerebro en la dirección opuesta. Pero no perderás la cabeza. Así que no se preocupe por eso. Tendrás más claridad que antes, en cómo ves tu vida y cómo ves el sufrimiento y así sucesivamente.
སྐབས་འདིར་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་པར་འདུག་སྙམ་པ་རྒྱུ་མཚན་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་ཡང་བསམ། རྗེས་ཐུན་མཚམས་ལ་འཇུག་ན་གོང་བཞིན་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ།
Entonces, al final de estas pocas charlas has estado pensando en tu mente. Y luego, al final de la sesión haces una dedicatoria. Y la sesión no tiene porque ser muy larga. Puedes hacer media hora. Empiezas con el refugio y bodichita, y luego piensas en estas cosas una y otra vez. Y al final haces la dedicación de méritos desde el fondo del corazón. Eso es todo.
Y la dedicatoria no tiene por qué ser un texto claramente escrito. Puedes hacer que la dedicación sea tan simple como “Dedico todos estos pensamientos positivos que tengo en mi mente a todos los seres sintientes, a todos los seres sintientes, a todos los seres sintientes”. Y eso es una dedicación.
Como tomar refugio en el Buda, ¿no?. “Hago una oración al Buda, Dharma, Sangha. No busco las cosas mundanas. Estoy buscando el camino de la iluminación. Bendíceme, guíame, protégeme. Bendíceme, guíame, protégeme. Bendíceme, guíame, protégeme, para que pueda traer el Dharma a mi vida y a la vida de otras personas”. Y eso también puede ser un refugio y bodichita, ¿sabes?
Por lo tanto, no tienes que basarte en textos formales y reconocidos. Puede sentarse en el tren, puede sentarse en el autobús, puede conducir un automóvil o volar, y al mismo tiempo, puedes pensar en ellos, ya sabes. No tienes que traer los textos frente a ti. Puedes practicar en cualquier lugar.
དམིགས་སྐོར་གཉིས་པའོ།
Este era el segundo capítulo.
ཡང་སྔོན་འགྲོ་དང་རྗེས་སྔ་མ་བཞིན་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མང་། དཔེར་ན་ས་ཆེན་པོའི་རྡུལ་ཙམ། མཐོ་རིས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་། དཔེར་ན་སེན་མོའི་སྟེང་གི་རྡུལ་ཙམ་ཡིན། ཡང་དམྱལ་བ་ནི། ས་གཞི་ཆེན་པོའི་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ། ཡི་དྭགས་ནི་ཁ་བ་ཡུག་འཚུབས་པ་ཙམ། དུད་འགྲོ་བྱིངས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཆང་གར་མའི་སྦང་མང་ཙམ། དུད་འགྲོ་ཁ་འཐོར་བ་ནི། ས་གཞི་རི་ཀླུང་བར་སྣང་ཐམས་ཅད་ཁེངས་པ་ཙམ། ལྷ་དང་མིའི་འགྲོ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ལ་ལྟོས་ན་སྲིད་མཐའ་ཙམ་ཡིན་པར་འདུག་དེ་ལས་ཀྱང་སྤྱིར་མིའི་འགྲོ་བ་ཉུང་། དགོས་སུ་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་ཉུང་། ཡང་དགོས་སུ་ཆོས་བྱེད་པའི་མི་ལུས་ནི་སྲིད་མཐའ་ཙམ་དུ་འདུག་སྟེ།
Entonces, básicamente está diciendo que el número de seres sintientes que están en el infierno y sufriendo alrededor de él y aquellos que están en el reino celestial es incomparable. La cantidad de seres sensibles y la cantidad de seres humanos son incontables. Pero que la cantidad de seres humanos que están conectados con el Dharma son tan raros que se apenas se pueden contar. Todo lo contrario de incontable. Algo por el estilo.
དགོས་སུ་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་ཉུང་། ཡང་དགོས་སུ་ཆོས་བྱེད་པའི་མི་ལུས་ནི་སྲིད་མཐའ་ཙམ་དུ་འདུག་སྟེ། ད་རེས་ཅིས་ཀྱང་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་སྙམ་པ་དང་། དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ནང་ན་སྡིག་པའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་ཆེས་མང་སྟེ་མཐའ་མེད་། དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་སྤྱི་ཙམ་ནས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཉུང་། དགེ་བའི་ནང་ནས་ཀྱང་མི་ལུས་འཕེན་ཐུབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པས། དིའི་ཕྱིར་མི་ལུས་རྙེད་དཀའ་བ་ཡིན།
Por supuesto que hay muchas personas que practican el Dharma, que practican la acumulación de positividad. Hay muchas personas que practican la acumulación de positividad con bondad amorosa y compasión, tratando de ayudar a los demás, tratando de ayudar a sus comunidades, ya sea nuestra propia gente, los vecinos o los miembros de la familia, estando presentes. Todas estas son acciones positivas. Estos son actos positivos y genuinos.
དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་སྤྱི་ཙམ་ནས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཉུང་།
Pero incluso en comparación con los verdaderos practicantes, son incluso menos que eso. De las personas que practican el Dharma hay incluso menos en comparación con el número de personas altruistas.
དགེ་བའི་ནང་ནས་ཀྱང་
Incluso dentro de aquellos que practican, los que pueden mantener la disciplina, son aún más raros. Nacer de nuevo como ser humano es raro. Ya sabes, ཚུལ་ཁྲིམས་ (Tsultrim) significa la acción correcta, la disciplina ética. Entonces, la disciplina no es una mente enjaulada, sino una mente libre. Y así es como deberíamos ver la disciplina de Buda. Es gratis. No como una disciplina militar.
Como por ejemplo, cuando pensamos en la palabra disciplina, pensamos en seguir reglas, reglas de esto y reglas de aquello. Como cuando vas a la oficina: tienes una reglas que seguir. Te unes al ejército: tienes reglas que seguir. Te conviertes en esposo, en esposa: hay reglas a seguir. Entonces, hay tantas reglas. Pero la versión budista de la disciplina es que no hay unas reglas, sino más bien una comprensión profunda de la vida y el ciclo del sufrimiento. Y en base en ese entendimiento tú mismo estableces las reglas. ¿Cómo lo haces? Tú mismo creas las reglas basándote en la conciencia de tu mente. Así es como haces las reglas. No haces una regla porque alguien te dice que la sigas y la hagas. Las reglas se establecen en función de la cantidad de cosas de las que te has dado cuenta al continuar con la conciencia de la mente. Esas son las reglas budistas.
དེའི་སྟེང་དུ་ཡང་འབྱོར་པ་བཅུ་ཚང་ཞིང་ཆོས་དང་མཇལ་བ་ལ་བསོད་ནམས་མང་པོ་གསོག་དགོས་པས་འདི་འདྲ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བ་ཡིན་ཡང་སྔོན་སྟེས་དབང་གིས་དགེ་བ་ཆེ་རབ་ཅིག་ལན་གཅིག་བསགས་ཡོད་འདུག་པས་ད་རེས་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་འདི་ཐོབ་འདུག།
Entonces, debemos apreciarlo, porque debido a nuestra acumulación positiva previa nacemos como humanos. No solo eso, sino también nuestro encuentro con el Dharma.
Si tienes una comprensión difícil de lo que es la disciplina del budismo, de lo que te acabo de explicar, ya sabes, es como el ejemplo de nuestra vida mundana ordinaria. Si eres feliz, eres atractivo. Si no está contento, no te sentirás atractivo. Si tienes una mente en paz, sin ser necesariamente budista, sino que más bien tienes algún tipo de experiencia clara de comprensión de la vida, eres atractivo. Si no tienes experiencia en la vida, o no tienes algún tipo de claridad, no importa cuánto trates de lucir atractivo, no lo serás nunca. Estás completamente vacío.
Entonces, la disciplina, la disciplina budista es así. Cuando traemos un buen equilibrio en esta vida, hay una reacción en cadena que aparece en la próxima vida. En una perspectiva más a largo plazo es bastante así.
སྐབས་འདིར་ཆོས་ལ་འབད་པར་བྱ་སྙམ་དུ་བསྒོམ། དམིགས་སྐོར་གསུམ་པའོ།།
Ya sabes, como cuando conoces a algunas personas en la calle, o las ves por la calle, y se ven tan atractivas, con tanta ropa bonita y todo eso. Entonces, piensas: “¡Guau!, esta persona es muy atractiva”. Pero luego abren la boca, y ya no quieres saber más. Es un poquito así. Algunas personas se vuelven super atractivas y son muy buenas en su apariencia, y todo es como exitoso alrededor suyo. Pero cuando abren la boca, quieres cerrar los oídos. Aparecen las limitaciones de nuestro conocimiento. Cuando tienes cualidades mentales, hay una belleza natural que surge por sí sola. Entonces, la disciplina, Tsultrim, la acción correcta, la disciplina correcta, la conciencia, es similar a eso pero mucho más amplio.
དམིགས་སྐོར་གསུམ་པའོ།།
Y esto ha sido el tercer ciclo.
འདིར་ཁ་ཅིག་དཔེའི་སྒོ་ནས་རྙེད་དཀའ་བ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་དེ་ལྟར་གྲགས་པ་ནི་དཀོན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ཙམ་ཡིན་པས་དམིགས་སྐོར་ལོགས་པ་མི་དགོས་སོ། ཡང་སྔོན་འགྲོ་དང་རྗེས་ལྟར་ལས་གོང་དུ་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་དྲན་པར་བྱས་ནས། དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བའི་མི་ལུས་འདི་ལན་གཅིག་ཐོབ་པའི་སྐབས་འདིར་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་སྒྲུབ་དགོས་པར་འདུག། སྐྱེ་བ་ནས་སྐྱེ་བར་འཁོར་བའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདོད་ན་ཡང་མི་ལུས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འབད་མེད་དུ་སྒྲུབ་ནུས། འཁོར་བ་ལས་ཐར་པའི་ཉན་རང་གི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་ན་ཡང་ད་རེས་དཀའ་ཚེགས་ཙམ་མེད། བླ་ན་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་འདོད་ཀྱང་ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་བྱེད་སླ་བསྒྲུབ་སླ་བ་ཡིན་ལ། མི་ལུས་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་མ་ཐོབ་ན། ཐར་པ་དང་སངས་རྒྱས་ལྟ་ཅི་སྨོས། འཁོར་བའི་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཅིག་ཀྱང་སྒྲུབ་མི་ཤེས་པས་ད་རེས་རང་མི་ལུས་ལ་སྙིང་པོ་ལེན་དགོས་སྙམ་དུ་བསྒོམ།
Ahora, el cuarto ciclo trata de hacer que su vida sea lo más significativa posible. Y para llevar una vida significativa es necesario tener presente la conciencia. Es muy simple. No puedes hacer algo significativo copiando la vida de otras personas. Para llevar una vida significativa tienes que basarte en la conciencia de la mente. Entonces, lo que tienes que decirte es algo así como: “Quiero llevar una vida significativa porque esto es lo que es ser espiritual, lograr la realización o la Budeidad. Y no debo permitir que ningún obstáculo me bloquee en este camino. Tengo estas circunstancias afortunadas y todas las circunstancias favorables están de mi lado. Así que debo utilizar esto en mi progreso. Realmente tengo que hacer que la vida tenga sentido”.
དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་མི་ལུས་ལན་གཅིག་ཐོབ་པ་འདི་དོན་མེད་དུ་སོང་ན་ཤིན་ཏུ་གལ་ཀ་ཆེ།
Sería muy triste si dejase pasar este evento tan afortunado.
ཇི་སྐད་དུ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། འདི་འདྲའི་དལ་བ་རྙེད་ནས་ནི། བདག་གི་དགེ་གོམས་མ་བྱས་ན། འདི་ལས་བསླུས་པ་གཞན་མེད་དེ། འདི་ལས་རྨོངས་པའང་གཞན་མེད་དོ། །
Si no usas tu vida en este sentido, de una manera adecuada o genuina, no hay nada que tenga sentido.
ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རང་གིས་རང་ཉིད་ལ་བསླུས་ཚབས་ཆེ།
Así que, si no tienes un enfoque genuino, es un poco como engañarse a uno mismo.
རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་ནས་སྟོང་ལྡོག་བྱས་པ་དང་འདྲ།
Como si fueras a la isla de los tesoros y luego volvieras con las manos vacías.
རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་ནས་སྟོང་ལྡོག་བྱས་པ་དང་འདྲ། འདོད་དོན་ཁྱད་པར་ཅན་གང་བསྒྲུབ་ཀྱང་འགྲུབ་ཏུ་རུང་བའི་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ལན་གཅིག་ཐོབ་པ་ལ་བྱ་བ་གང་ཡང་མ་བྱས་པར་དོན་མེད་དུ་ཐལ་འགྲོ་བ་འདི་རང་སྐྱོན་ཆེ་བ་འདུག། སྔར་དེ་ཙམ་ཞིག་དོན་མེད་དུ་སོང༑ ད་ནི་ཉི་མ་དེ་རིང་ནས་བརྩམས་ཏེ་དོན་མེད་དུ་མ་ལུས་པར་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་སྙམ་དུ་ཡང་ཡང་བསམ་པའོ། །
Entonces, en el pasado, muchos eventos afortunados pasaron a través de mis manos. Pero ahora debo aprovechar al máximo mis circunstancias para practicar el Dharma desde este mismo momento.
ཡང་ཚེ་འདིའི་བདེ་སྐྱིད་དང་བྱ་བྱེད་རྣམས་བློས་མི་ཐོངས་སྙམ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཕུགས་སྐྱིད་ཡུན་རིང་བ་གཅིག་ཡོད་ན། འཕྲལ་ཞག་འགའ་ཟླ་ཤས་སོས་དལ་བའི་བདེ་བ་ལ་མི་ལྟ་བར་ཕུགས་ཀྱི་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་འབད་རྩོལ་བྱེད་དགོས་པ་ལྟར་སྐྱེ་བ་གཏན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ལ་མ་ཆགས་པར་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་འབད་དགོས་སྙམ་དུ་བསམ་པའོ། །
Si encuentras esa atracción en tu vida ordinaria, debes tratar de comprender y pensar que te está conduciendo a una vida mucho más importante que esta aparentemente única vida presente.
དེ་དག་གིས་ནི། དལ་འབྱོར་འདི་ནི་རྙེད་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་གྲུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལ། གལ་ཏེ་འདི་ལ་ཕན་པ་མ་བསྒྲུབས་ན། །ཕྱིས་སུ་ཡང་དག་འབྱོར་པར་ག་ལ་འགྱུར། །
En el camino espiritual, el primer paso, es reconocer esto; reconocer que la vida es preciosa y que debo aprovecharla al máximo.
ཅེས་པ་ལྟར་མི་ལུས་རྙེད་དཀའ་ཞིང་རྙེད་པ་དོན་དང་ལྡན་པར་བསམ་པ་ཡིན་དེ། དམིགས་སྐོར་བཞི་པའོ། །
Esto ha sido el cuarto ciclo.
Voy a leer un ciclo más y después pasaremos a la ronda de preguntas y respuestas.
གཉིས་པ་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་བསམ་པ་ལ་གསུམ་གྱི་དང་པོ། །ངེས་པར་མྱུར་དུ་འཆི་བ་བསམ་པ་ནི། མདོ་ལས། བྱུང་དང་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ། །ཀུན་གྱིས་ལུས་འདི་བཏང་ནས་འགྲོ་བ་དང་། དེ་ཀུན་འཇིག་པར་མཁས་པས་རྟོགས་བགྱི་སྟེ། །ཆོས་ལ་གནས་བགྱི་ངེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད༑ ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་གནས་གང་དུ་གནས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས༑ གྲོགས་སུ་དང་འགྲོགས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས། ས་སྟེང་གི་འགྲོ་བ་སྔར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤི། །ད་གཟོད་འབྱུང་འགྱུར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཆི། ད་ལྟ་དངོས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་གྲོལ་བ་སུ་ཡང་མེད། རང་རེ་བཙས་ནས་ཉི་མ་དེ་རིང་ཡན་ཆད་དུ་རང་དང་ཉེ་བ་ཡང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཤི། བར་མ་དང་དགྲ་ཡང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཤི།
Entonces, ahora, el capítulo actual trata sobre pensar en la muerte; sobre la impermanencia y la muerte. Entonces, lo primero es que no hay nada ni nadie que esté libre de morir.
གནས་གང་དུ་གནས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས༑
Nadie puede escapar de ello.
གྲོགས་སུ་དང་འགྲོགས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས།
Y todos tenemos amigos, y amigos de amigos, que sabemos que ya han fallecido.
ས་སྟེང་གི་འགྲོ་བ་སྔར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤི། །ད་གཟོད་འབྱུང་འགྱུར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཆི།
Piensa en ello. Dice: simplemente piensa en que todos los que han caminado sobre esta tierra han fallecido. Todos los que han caminado sobre esta tierra en el pasado, a lo largo de la historia de la humanidad, todos ellos han muerto.
ད་ལྟ་དངོས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་གྲོལ་བ་སུ་ཡང་མེད། རང་རེ་བཙས་ནས་ཉི་མ་དེ་རིང་ཡན་ཆད་དུ་རང་དང་ཉེ་བ་ཡང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཤི།
Y también todos los que estáis aquí presentes en este mismo momento, también estáis condenados a morir. Por lo tanto, a partir de este momento, debo hacer que el tiempo que me queda sea lo más significativo posible.
Debo decirte ahora algo aquí, porque suena muy deprimente, es verdad. Todo tiene un nacimiento y una muerte. Sus amigos morirán; su familia, sus parientes, su esposo, todos están destinado a morir. Es tan deprimente. Y lo entiendo completamente. Lo reconozco.
Por lo tanto, lo primero que debes hacer es practicar una y otra vez. Y luego, reflexionar realmente sobre estas cosas, realmente desde tu corazón, ya llegará más tarde.
No intentes fingir algo que no comprendes completamente. Eso es más dañino que no comprender las cosas. Si no comprendes, si no quieres comprender temporalmente, no intentes admitir, no intentes aceptar, porque eso es como mentirse a uno mismo. Basta con que puedas comenzar con alguno de los preliminares. Es más que suficiente.
Puedes empezar, tal vez, con que la vida humana sea preciosa, ¿sí? O con que la vida es impermanente. O con la realidad del sufrimiento y el samsara. O bien puedes trabajar con la idea del karma.
No es necesario que aceptes los cuatro preliminares de golpe. Podemos aceptar uno de ellos y continuar con tu práctica con una visión no sectaria. Y luego el resto de los tres vendrá por sí solo. Porque al final todo está interrelacionado.
El caso es que no tienes que esforzarte para fingir algo que no entendiste completamente. Tómate tu tiempo, pero no demasiado. Tómate tu tiempo, pero no te duermas.
བར་མ་དང་དགྲ་ཡང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཤི། དེ་རྣམས་ཤི་སྟེ་བདག་ལ་སྡོད་པའི་གདིང་ཡོད་པའང་མིན། སྤྱིར་འཆི་བ་ལས་འོས་མི་འདུག །དགོས་སུ་ཚེ་ལ་སྣོན་ཁ་རྒྱག་མཁན་ནི་མེད། དུས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་སྡོད་ས་མེད་པར་ཚེའི་སྟེང་ནས་འབྲིད་པ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་སོང་ནས་འཆི་བ་ལ་ཇེ་ཉེ།
Porque desde ya mismo, momento a momento, nos acercamos a la muerte.
ཞག་རེ་ཞག་རེ་སོང་ནས་དེ་བས་ཉེ་རུ་སོང་། ཟླ་བ་རེ་རེ་སོང་གིན་ལྟག་པར་ཉེ་རུ་སོང་། ལོ་གཅིག་གཅིག་སོང་གིན་ལྷག་པར་ཉེ་རུ་སོང་། དེ་བས་ན་མྱུར་དུ་འཆི་བ་ཡིན། བདག་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་ན། ད་རུང་རྒས་པ་ལ་ནི་མ་ཐུག་རིམ་པར་བྱས་པས་ཆོག་སྙམ་ན། །ཚེ་ཐུང་འདི་ལ་དེ་འདྲའི་ལོང་ཡོད་བྱེད་མི་ཉན་པར་འདུག །དཔེར་ན་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལ་གཞོན་པའི་དུས་སུ་ནི་ཆོས་མ་བྱུང་བར་ཡར་འདས༑ རྒས་ནས་ནི་ཆོས་བྱེད་བློ་བྱས་ཀྱང་ལུས་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཟད་པས་བོགས་སྐྱེད་མི་འབྱུང་། དེའི་ལྷག་མའི་ཕྱེད་ནི་གཉིད་ཀྱིས་འདས། གཞན་ཡང་ལྟོ་རྒྱབ་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། འགྲོ་འདུག་དང་གཡེང་བ་སོགས་དོན་མེད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་དུའགྲོ་བས་འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ་གཅིག་གི་དབང་དུ་་བྱས་ཀྱང་ཆོས་རང་ཉམས་ལེན་བྱས་པའི་ཚད་ལ་ཡུན་རིང་མི་ཡོང་བ་འདུག །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དུས་ཇི་སྙེད་ཅིག་འབད་པ་བྱས་ཏེ་རྟོགས་པའི་ཆོས་དེ་བདག་གིས་མྱུར་དུ་རྟོགས་དགོས་ན། ཚེ་ཐུང་འདི་ལ་ཆོས་ལ་ཕྱི་འགྱངས་དང་། ལེ་ལོ་དང་བར་སྐབས་སུ་བཤོལ་བའི་ཐབས་ཡེ་མི་འདུག་སྙམ་དུ་བསམ་དགོས། དེ་ལྟར་རྒྱུ་མཚན་བསམ་ནས་ཡང་ཡང་སྒོམ་པ་གལ་ཆེ། དམིགས་སྐོར་ལྔ་པའོ།།
El quinto ciclo consiste básicamente en decirte a ti mismo que la vida es transitoria, muy preciosa y muy frágil. Y, ya sabes, ya sea que lo niegues o lo aceptes, estás destinado a morir. Entonces, en lugar de simplemente escapar de la realidad, hay ser resistente y tener valor para seguir adelante con el método y la práctica espirituales.
དེ་ལྟར་རྒྱུ་མཚན་བསམ་ནས་ཡང་ཡང་སྒོམ་པ་གལ་ཆེ། དམིགས་སྐོར་ལྔ་པའོ།།
Y ese ha sido el quinto ciclo.
Entonces, nos detendremos aquí, en la página 463. Está bien. Que todos mis hermanos y hermanas del Dharma tengan presente este número de página: 463. Aquí es donde nos detenemos esta vez.
Como dije antes, esta es una enseñanza muy hermosa, ya sabes, con todas las pautas muy detalladas. Y luego, al final de la enseñanza del Lamrim, también están las enseñanzas sobre la naturaleza de la mente. Por eso lo encuentro tan útil tanto para los principiantes como para los practicantes avanzados.
Kalu Rinpoche
Enseñanza sobre las etapas en el camino de la ilusión, Lección 3, Parte 3
5 de noviembre de 2021
Comments are closed.