གཉིས་པ་ལམ་རིམ་དངོས་སྐྱེས་བུ་གསུམ་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་བསླབ་པ་ལ། སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་དང་ཐུན་མོང་གི་རིམ་པ་ལ་བསླབ་པ། སྐྱེས་བུ་འབྲིང་དང་ཐུན་མོང་གི་རིམ་པ་ལ་བསླབ་པ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིམ་པ་ལ་བསླབ་པ་སྟེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་སྤྱིར་སྲོལ་ཀ་སོ་སོ་ལ་ཁྲིད་ལུགས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་འདུག རྗེ་བཙུན་མར་མེ་མཛད་དཔལ་བཀའ་སྲོལ་གདམས་ངག་འདི་པ་རང་གི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་། འགའ་ཞིག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པ་ལ་འགོ་འཛིན། འགའ་ཞིག་ལས་འབྲས་ནས་འགོ་འཛིན། འགའ་ཞིག་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ནས་འགོ་འཛིན། ཕལ་ཆེར་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་ནས་འགོ་འཛིན་པར་མཛད་པ་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་གནད་གཅིག་ལ་འབབ།
接下来，多罗那他讲到，不同的传统以不同的方法作为修道的起始。不同的大成就者有很多不同的方法，有的以思维无常开始，有的从思维出离轮回开始，有的从检视苦的成因、从检视苦本身开始，还有的以强调业力开始。所以，不同的成就者、不同的传统，有不同的开始方式。但是多罗那他说，这些都没有关系，因为殊途同归。最终会达成同一个结论。你以哪种方法开始都没有关系。
དོན་གྱི་སྟེང་ནས་ཁྱད་པར་མེད། འོན་ཀྱང་སྤྱི་ཁྱབ་གྲགས་ཆེ་བར་མཐུན་པར་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ནས་འགོ་བཟུང་ན་དེ་ཀ་མི་རྟག་བསྒོམ་པའི་གཞི་རྟེན་ཡིན་པས༑ མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པའི་འགོ་འཛིན་པ་དང་། དོན་ལ་ཁྱད་ནམ་ཡང་མེད་པ་ལས་འཕྲལ་འདི་དངོས་རྣམ་བདེ་བར་སྣང་བས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་ན། འདི་ལ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བསམ་པ། འཆི་བ་མི་རྟག་པ་བསམ་པ། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པ། ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསམ་པ་སྟེ་བཞིའོ།
现在我们使用的方法，是人身难得。
འདི་ལ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བསམ་པ།
第一是人身难得。第二是生命无常。第三是轮回过患。第四是因果业报。
དང་པོ་ནི། ཕྱག་མཆོད་ཡན་ལག་བདུན་པ་སྔར་བཞིན་བྱས།
所以，你念诵皈依祈请文，向佛、法、僧三宝皈依。然后，尽可能发自心底地顶礼。我之所以钟爱这个教法的原因，是因为它着重于大乘的修行法门。它是大乘之道。我觉得这对我们大家都很重要。因为我们通常认为密乘是通往证悟的高速路、快车道，然而如果我们没有任何基础，是上不了快车道的。我们需要大乘的戒律以及一些相应的基础，才能进入密乘。这非常重要，我们需要铭记在心。
接着就进入第二个部分。如果你想修持第二部分，那么:
གོང་དུ་བཤད་པ་གསོལ་འདེབས་དེ་ཡང་ཅུང་ཟད་བྱ་སྟེ།
你向佛法僧三宝祈请，向所有的诸佛、菩萨、空行勇父与空行母祈请，之后念诵菩提心祈愿文，以及包括供曼达在内的前行祈愿文。这些都和之前一样。
དེ་རྗེས་རང་གི་ལུས་དང་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཡུལ་ཕྱོགས་སོགས་ཐམས་ཅད་ལ་གཞིག་འགྲེལ་ཞིག་བཏང་སྟེ་བདག་གིས་ད་རེས་ཐོབ་པའི་མི་ལུས་འདི་འདྲ་བ་ལར་ནས་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། འདི་དོན་མེད་དུ་མི་གཏོང་། ཆོས་ལ་ཁོལ་བ་ཞིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་པར་དམིགས་པའི་གཞི་འདི་སྤྱི་ལྡོག་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོར་སྦྱར་ནས་བསྒོམ།
提醒我们自己，人身珍贵，人身难得。花一些时间这样提醒自己，这非常重要。
比如，
དེ་ལ་སྡོམ་ནི། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། ཀླ་ཀློ་ཚེ་རིང་ལྷ་དང་ནེ། ལོག་ལྟ་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་སྟོང་།་ལྐུགས་པ་འདི་དག་མི་ཁོམ་བརྒྱད།
有八种无暇。这八种无暇是：
དམྱལ་བ་
出生在地狱道。
ཡི་དྭགས་
出生在饿鬼道。
དུད་འགྲོ་
出生在畜生道。
ཀླ་ཀློ་
出生在旁生道。
ཚེ་རིང་ལྷ་
出生在天道。天人们的寿命非常长，在他们累积的福报耗尽之时，他们才落入恐慌，但为时已晚。
ལོག་ལྟ་
指对尊贵的佛陀之教法具有邪见的人，那些即使听到符合逻辑的阐释却仍然抱有邪见的人。所以，ལོག་ལྟ་ 并不是指不同的意见。你可以有不同的意见、观点。但即使把逻辑摆在你面前，把真实的阐释摆在你面前，把逻辑的讲解、科学性的讲解摆在你面前，而你仍然全盘否认，这才被称作颠倒邪见。ལོག་ལྟ་是指具有颠倒邪见，全盘否认佛陀教法的人。
སངས་རྒྱས་སྟོང་།
指出生在没有释伽牟尼佛或其他佛出世的时代。举例来说，贤劫会有千佛出世，对吗？而在这些佛里面，有些佛会有很多的佛行事业，有些佛会给出很多的法教。然而也有些佛并不传授法教。即便有些佛传授法教，却并不教授密乘。大家能听懂吧？
所以，现在我们所处的释迦牟尼佛的时代非常特别。因为他传授法教。不仅传授法教，而且他传授了小乘、大乘与密乘。所以，我们非常幸运。我们仍然处于释伽牟尼佛的时代。这个法教的传承与加持还非常鲜活。因为这个原因，我们非常幸运。
ལྐུགས་པ་འདི་དག་མི་ཁོམ་བརྒྱད།
ལྐུགས་པ་是指极度无明的人。并不是指身体有残疾的人，好吗？这两者是不同的。有些时候，ལྐུགས་པ་被翻译成了身体残疾的人，这造成了误解。ལྐུགས་པ་是指无明的，纯粹的无明。因为当你说一个人是有身体残疾的，因而没有潜能修持佛法，这是不对的。因为有些人虽然腿部有残疾，但他们仍然可以念诵祈请文，仍然可以阅读，而且他们甚至聪明过人。他们一个人的工作可能抵得过一百个人。就比如说霍金，他无法像我们这些人这样说话，但他说出来的话胜于我们所有人。
正因如此，你就不能说一个身体有残疾的人是无明的人。有些人完全无明，但身体不一定有残疾。比如，一个人如果非常非常非常傲慢，那就是无明，而不是身体上的残疾。我认为这是我们要去思考的。我们不应该低看任何人。这是关键。我们应该尽可能尊重地对待每一个人，无关种族、文化与肤色。无论你是不是佛教徒，都该如此。
ལྐུགས་པ་འདི་དག་མི་ཁོམ་བརྒྱད།
以上就是让人无法修持佛法的八个状况，也被称作“八无暇”。
ཅེས་པ་ལྟར་ལས། ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེས་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དོས་དྲག་པ་དང་། ལུས་དེ་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་དུ་ཤིན་ཏུ་ངན་པས་ཆོས་བྱེད་མི་ཁོམ། འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་འདོད་ཡོན་ལ་ཆགས་པ་གཡེངས། གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་ཕལ་ཆེར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མྱོས་པས་ཆོས་ཉན་པའི་སྐལ་པ་མེད།
这里讲到，如果你投生于地狱道、饿鬼道、畜生道的话，显然，这不是由你自主选择的。后面会有专门关于地狱道的阐述。但我现在就想稍作讲解，这样你就能明白我为什么说投生于地狱道是非常不幸的。
举例来说，在地狱道里划分有不同的等级。类似在天道也有不同等级。讲到天道，我们通常认为天人都是很快乐的，没有痛苦。但实际上，道次第的教法里有讲到，有些天人是住在宫殿里的，并且有很多随众。另一些天人可能只有一个水果，除此以外一无所有。然后，他们也不受那些“天人俱乐部”的欢迎。你明白我的意思吧？即使在天道，也有这样的排挤。有些天人除了一片水果以外，一无所有，也没有任何吸引力，吸引不了任何人。他们的确是在天道，比人道众生要快乐一点，但他们不是完全地快乐，也不像别的天人那样处于众人目光的焦点。
所以，在天道众生里面也有很多不同比较，就像在我们的社会里一样，天道处于（六道轮回里面）比较高的位阶，但也正因如此，他们无法修持佛法，因为令他们分心散乱的因太多了。
地狱道里面也有很多不同的层级。比如，ཡང་བསད།，是指“再杀”。光是这个名字就让人沮丧。ཡང་བསད།指“再杀”。比如，他们把你的身体放平，然后肢解，一再一再地肢解，直到你在巨大的痛苦下昏过去。这时可能有一两秒的间隙。然后突然间，你再次投生于完全一样的环境里。你再次被放倒，被锯子等工具肢解身体。还有一种地狱，你看到非常非常美丽的房子，并且会无法抑制地跑进那个房子里。 然而你刚一进入那个房子，那个房子就变成地狱，全是火。几秒钟后，你又再一次投生于此。
所以，最底层的地狱，无间地狱，这里的苦是没有任何间隙的。而在最初层的地狱里，还是有间隙的。苦是一样的，但在投生与死亡、死亡与再次投生之间，会有几秒钟的间隙。而越往下的地狱，间隙越短。直到最底层的地狱，无间地狱，就完全没有间隙了，那里就是持续的痛苦，完全没有片刻的间隙。所以你就能理解，为什么说地狱道不可能修持佛法了。
人道呢，没有（天道）那么好，也没有（地狱道）那么坏。所以我们说，这很幸运。我们说投生在人道是很幸运的，这是原因之一。第二个原因则是，我们投生在人道，并且生在释迦牟尼佛的时代，因此我们可以学习并且修持佛法，我们有可能达成证悟，不再重复地走回头路。
所以，当我们说我们很幸运，并不是说我们会一直都很快乐。我们之所以幸运，是因为人道没有像天道那么好，但也没像地狱那么糟，而是处在中间。所以，我们说自己很幸运的，这是其中的一个原因。第二个原因就是释迦牟尼佛的出世和释迦牟尼佛的法教。
所以，我在此只是给大家一个简略的解说，有点像是剧透。电影还没放映到那里，我就先剧透了。对此我感到很抱歉。
再举例来说，在天道里面，
གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་
有一种天道众生，他们非常执着自己想看的、想听的，执着于自己的想法，而他们有满愿树可以实现他们的种种欲望。这是一种天道众生。还有一种天道众生，他们几乎没有物质身，但他们执迷于某种“空”，麻木无知的那种“空”。他们确实到了发疯的程度，他们不一定会到大街上一边狂叫着一边裸奔，他们只是在自己的头脑里发疯。所以，在有些天道里，高阶一些的天道里，物质身不再那么重要，更重要的是他们自己的意识。他们的心可以说是爆炸了疯掉了，进到了空无和完全的混乱之中。
上面说的所有这些众生，很容易就会再次回到苦的轮转中，对吗？只是时间的差别而已。天道的寿命比人的寿命长很多，而地狱道众生的寿命比天道众生还要长，而且越往下层的地狱寿命越长。每下一层增加七倍。
གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་ཕལ་ཆེར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མྱོས་པས་ཆོས་ཉན་པའི་སྐལ་པ་མེད། ལྷ་མ་ཡིན་ཡང་འདོད་ལྷ་དང་འདྲ་བ་ལས་ལྷག་པས་ངན་སོང་བཞིན་དུ་ལུས་རྟེན་ངན། སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའམ། སངས་རྒྱས་བྱོན་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་ཡང་ཆོས་དར་བའི་ས་ཆ་ནི་རྒྱ་ཆུང་། ཆོས་མེད་ས་ཡུལ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁོབ་ཀླ་ཀློར་སྐྱེས་པའམ།
接下来，我们之所以很幸运，是因为我们不是生在没有佛陀法教的地方。我们幸运是因为我们生在有佛陀法教的地方。
ཆོས་མེད་ས་ཡུལ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁོབ་ཀླ་ཀློར་སྐྱེས་པའམ། ཆོས་དར་བའི་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེས་ཀྱང་ལོག་ལྟ་ཅན་ཆོས་ལ་སྡང་བའམ། གླེན་ལྐུགས་སུ་གྱུར་ནས་བླང་དོར་གྱི་གནས་གང་ཡང་མི་གོ་བར་སོང་ན་ཆོས་བྱེད་པའི་སྐལ་པ་མི་འདུག་པ་ལས། བདག་གིས་ད་རེས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ལོག་ནས་ཆོས་བྱེད་ནུས་སུ་རུང་བའི་ལུས་ཞིག་ཐོབ་འདུག་སྙམ་པ་དང་། སྡོམ་ནི། མི་ཉིད་དབུས་སྐྱེས་དབང་པོ་ཚང་། ལས་མཐའ་མ་ལོག་གནས་ལ་དད། སངས་རྒྱས་བྱོན་དང་དེས་ཆོས་གསུངས། བསྟན་པ་གནས་དང་དེ་རྗེས་འཇུག། གཞན་ཕྱིར་སྙིང་ནིབརྩེ་བའོ།
好，生于人道是幸运的，这一点我已经讲过了。
ཞེས་པ་ལྟར་ཏེ། བདག་སྤྱིར་མི་ལུས་ཐོབ། དགོས་སུ་ཡུལ་དབུས་ཆོས་དར་བར་སྐྱེས། ཡང་དགོས་སུ་དབང་པོ་སྒོ་ལྔ་ཚང་བས་སྤང་བླང་ཤེས་སུ་རུང་། ཞེ་དགོས་སུ་ལྟ་བ་ལོག་པ་དང་མ་འཕྲད་ཙམ། མཚམས་མེད་ལྟ་བུ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཀྱང་མ་བྱས་ཙམ།
接下来是一个例子。
ཞེ་དགོས་སུ་ལྟ་བ་ལོག་པ་དང་མ་འཕྲད་ཙམ། མཚམས་མེད་ལྟ་བུ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཀྱང་མ་བྱས་ཙམ། གནས་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་དད་པ་སྐྱེས་རུང་བ་ཙམ་དུ་འདུག་པས་རང་གི་འབྱོར་པ་ལྔ་ཚང་འདུག།
接下来讲到，我们有一些善的部分，其中最重要的善，就是我们没有对自他造过特别巨大的恶业，至少在这一世没有造过。与此同时，我们对于修持佛法有欢喜心。这是很好的品质，很好的潜质。
ཙམ་དུ་འདུག་པས་རང་གི་འབྱོར་པ་ལྔ་ཚང་འདུག། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་བྱོན་ཟིན།
在我们这个时代，佛陀出世并且传授法教，并且直至今日，法教仍然鲜活。
དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་གསུངས་ཟིན། བསྟན་པ་ཡང་མ་ནུབ་པར་གནས། ཆོས་ལ་གསར་དུ་འཇུག་པ་ཡང་མང་བའི་སྐབས་སུ་ཡོད། ཆོས་བྱེད་རྣམས་ལ་གཞན་གྱིས་སྙིང་བརྩེ་བའི་སྒོ་ནས། ཟས་གོས་ཡོ་བྱད་སོགས་ཀྱང་སྟེར་བ་པོ་མང་པོ་སྣང་བས་ཆོས་མཐུན་གྱི་འཚོ་བ་འབྱོར་དུ་རུང་བའི་སྐབས་སུ་འདུག་པས་གཞན་འབྱོར་ལྔ་པོ་ཡང་བདག་ལ་ཚང་།
举例而言，当今的人们对佛教徒很慷慨，很支持。简单来说，当前并不是完全的恶世。
སྐབས་སུ་འདུག་པས་གཞན་འབྱོར་ལྔ་པོ་ཡང་བདག་ལ་ཚང་།
དེ་ལྟར་ན་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ལོག། འབྱོར་པ་བཅུ་ཚང་བའི་ལུས་འདི་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ། སྐབས་འདིར་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་པར་འདུག་སྙམ་པ་རྒྱུ་མཚན་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་ཡང་བསམ།
所以，通过在心上累积所有这些内容和观点，并告诉自己，“这真的真的真的很幸运。我真的很幸运，真的很幸运。”真诚地，发自内心地这样想。朝着这个方向去想，这非常重要。
所以基本上你要试着自我洗脑。就精神修道而言，我们是在朝着世俗的反方向洗脑。但你仍然不会丢失你的心。不必为此担心。在看待自己的生命、看待苦的时候，你会变得比以前更加清明。
སྐབས་འདིར་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་པར་འདུག་སྙམ་པ་རྒྱུ་མཚན་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་ཡང་བསམ། རྗེས་ཐུན་མཚམས་ལ་འཇུག་ན་གོང་བཞིན་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ།
在这样座上思维的尾声，在这一座的结尾，进行回向。你不用让一座的时间非常长。可以只是半个小时一座。从皈依和发菩提心开始，然后在心里反复思维上面讲的这些内容。在一座的结尾，发自心底地回向。就是这样。
回向的内容并非必须是法本上清楚写着的内容。你也可以简单地回向，比如“我将自己心里所有这些正向的想法都回向给一切有情众生，一切有情众生，一切有情众生……”这样也算是一个回向。
再以皈依为例。“我向佛、法、僧祈请。我不是在寻求世间法。我在寻求解脱之道。请加持我，指引我，保护我。加持我，指引我，保护我。加持我，指引我，保护我。让我可以把佛法带入自己与他人的生命之中。”那就可以算作是皈依和发心的修持。
所以，不是非得照着法本上的文字去念。当你坐在火车上或公交车上，或是在开车或乘飞机时，你都可以这样去想。不是非要把法本放在自己面前才开始修持。你随时随地都可以修持。
དམིགས་སྐོར་གཉིས་པའོ།
以上是第二品。
ཡང་སྔོན་འགྲོ་དང་རྗེས་སྔ་མ་བཞིན་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མང་། དཔེར་ན་ས་ཆེན་པོའི་རྡུལ་ཙམ། མཐོ་རིས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་། དཔེར་ན་སེན་མོའི་སྟེང་གི་རྡུལ་ཙམ་ཡིན། ཡང་དམྱལ་བ་ནི། ས་གཞི་ཆེན་པོའི་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ། ཡི་དྭགས་ནི་ཁ་བ་ཡུག་འཚུབས་པ་ཙམ། དུད་འགྲོ་བྱིངས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཆང་གར་མའི་སྦང་མང་ཙམ། དུད་འགྲོ་ཁ་འཐོར་བ་ནི། ས་གཞི་རི་ཀླུང་བར་སྣང་ཐམས་ཅད་ཁེངས་པ་ཙམ། ལྷ་དང་མིའི་འགྲོ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ལ་ལྟོས་ན་སྲིད་མཐའ་ཙམ་ཡིན་པར་འདུག་དེ་ལས་ཀྱང་སྤྱིར་མིའི་འགྲོ་བ་ཉུང་། དགོས་སུ་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་ཉུང་། ཡང་དགོས་སུ་ཆོས་བྱེད་པའི་མི་ལུས་ནི་སྲིད་མཐའ་ཙམ་དུ་འདུག་སྟེ།
基本上这里讲的是，一般的有情众生，不管是在地狱里受苦，还是处于天道，数量都远远多于人道的众生，多到无法相互对比。在人道里面，与佛法有连结的众生就更为稀少了，少到可以数清人数。而其他道的众生则多到数不胜数。
དགོས་སུ་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་ཉུང་། ཡང་དགོས་སུ་ཆོས་བྱེད་པའི་མི་ལུས་ནི་སྲིད་མཐའ་ཙམ་དུ་འདུག་སྟེ། ད་རེས་ཅིས་ཀྱང་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་སྙམ་པ་དང་། དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ནང་ན་སྡིག་པའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་ཆེས་མང་སྟེ་མཐའ་མེད་། དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་སྤྱི་ཙམ་ནས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཉུང་། དགེ་བའི་ནང་ནས་ཀྱང་མི་ལུས་འཕེན་ཐུབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པས། དིའི་ཕྱིར་མི་ལུས་རྙེད་དཀའ་བ་ཡིན།
当然，还是有很多人在积德行善的。很多人在累积善行，修持慈心与悲心，试着帮助别人、帮助社会，无论是他的邻居、家人、或是其他的人，他们都试着给予帮助。这些都是善行，是正向的，真诚的。
དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་སྤྱི་ཙམ་ནས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཉུང་།
而修行人的数量，修持佛法的人，比这些积德行善的人的数量还要少。
དགེ་བའི་ནང་ནས་ཀྱང་
即使在修行人里面，能够守持戒律的人就更为稀少了。因此，能够再次投生人道的众生的数量就非常稀少。ཚུལ་ཁྲིམས་ (楚钦)这个词是指正确的行为，戒律。这里所说的戒律，并不是把心套上枷锁，而是让心从牢笼里解脱。我们应该以这样的方式看待佛陀的戒律。它是一种自由，而不是军事化的规则。
举例来说，当我们想到戒律这个词，就会想到遵守规则，做这个的规则，做那个的规则。再比如，你去办公室，要遵守办公室的规则。你去从军，要遵守军人的规则。你结婚做先生、做太太，也要遵守相应的规则。有太多的规则。然而佛教的戒律，并不是规则，而是在你对人生有了深刻的了解，对轮回之苦有了深刻的了解之后，在此基础上，你为自己制定的规则。你如何制定这些规则呢？基于你对心的觉知。你为自己制定的规则，是基于你对自心的觉知，而不是因为某些人要求你做什么、遵守什么。你为自己制定的规则，是基于对自心持续的觉知。这才是佛教所说的戒律。
དེའི་སྟེང་དུ་ཡང་འབྱོར་པ་བཅུ་ཚང་ཞིང་ཆོས་དང་མཇལ་བ་ལ་བསོད་ནམས་མང་པོ་གསོག་དགོས་པས་འདི་འདྲ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བ་ཡིན་ཡང་སྔོན་སྟེས་དབང་གིས་དགེ་བ་ཆེ་རབ་ཅིག་ལན་གཅིག་བསགས་ཡོད་འདུག་པས་ད་རེས་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་འདི་ཐོབ་འདུག།
因此，我们必须要珍惜,我们之所以能够投生为人，是由于我们前世所累积的善业。
刚才我解释了什么才是佛教的戒律，如果你们觉得理解起来很困难的话，那我就拿我们世俗生活里的事情举个例子吧。如果你很快乐，自然就很迷人，有吸引力。如果你不快乐，就没有吸引力。如果你内心平和，不一定非得是佛教徒，而是你对生活很有理解、很有经验，那你就会很有吸引力。如果你没有关于生活的经验，没有某种清明，那么无论你怎么努力让自己看起来有吸引力，也做不到。你就只是个空罐子而已。
佛教的戒律也像是这样。当我们在此生找到很好的平衡，来世也会有连锁反应。从更为长远的视角来看，就类似如此。
སྐབས་འདིར་ཆོས་ལ་འབད་པར་བྱ་སྙམ་དུ་བསྒོམ། དམིགས་སྐོར་གསུམ་པའོ།།
比如，你可能会在路上遇到一些人，他们身穿漂亮的衣服，各种打扮都让他们看起来很迷人。你会想：“喔，这个人真迷人。”可是当他们一开口讲话，你就不想听了。有点像是这样的情况。有些人看起来很有吸引力，他们穿着打扮得非常好，看起来样样都很成功。但是他们一开口讲话时，你恨不得封住自己的耳朵。这只是我们狭隘的理解。而如果你具备心性品质，则会自然而然地散发出一种自然美。戒律，楚钦，正确的行为，正确的戒律，觉知，都与此类似，只不过含义更为广大。
དམིགས་སྐོར་གསུམ་པའོ།།
以上就是第三轮禅修的内容。
འདིར་ཁ་ཅིག་དཔེའི་སྒོ་ནས་རྙེད་དཀའ་བ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་དེ་ལྟར་གྲགས་པ་ནི་དཀོན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ཙམ་ཡིན་པས་དམིགས་སྐོར་ལོགས་པ་མི་དགོས་སོ། ཡང་སྔོན་འགྲོ་དང་རྗེས་ལྟར་ལས་གོང་དུ་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་དྲན་པར་བྱས་ནས། དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བའི་མི་ལུས་འདི་ལན་གཅིག་ཐོབ་པའི་སྐབས་འདིར་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་སྒྲུབ་དགོས་པར་འདུག། སྐྱེ་བ་ནས་སྐྱེ་བར་འཁོར་བའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདོད་ན་ཡང་མི་ལུས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འབད་མེད་དུ་སྒྲུབ་ནུས། འཁོར་བ་ལས་ཐར་པའི་ཉན་རང་གི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་ན་ཡང་ད་རེས་དཀའ་ཚེགས་ཙམ་མེད། བླ་ན་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་འདོད་ཀྱང་ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་བྱེད་སླ་བསྒྲུབ་སླ་བ་ཡིན་ལ། མི་ལུས་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་མ་ཐོབ་ན། ཐར་པ་དང་སངས་རྒྱས་ལྟ་ཅི་སྨོས། འཁོར་བའི་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཅིག་ཀྱང་སྒྲུབ་མི་ཤེས་པས་ད་རེས་རང་མི་ལུས་ལ་སྙིང་པོ་ལེན་དགོས་སྙམ་དུ་བསྒོམ།
接下来，第四轮禅修，是关于尽可能让我们的人生有意义。要过一个有意义的人生，你需要在心上有觉知。很简单。你不可能通过模仿别人的人生而让你的人生有意义。你需要对自心有觉知，才能让自己的人生有意义。所以这里讲到：“我要让自己的人生有意义，在精神层面实现证悟、达成佛果。因此，我不能让自己被任何障碍卡住。我已具足各种幸运的环境与条件。我必须运用这些有利的条件，实现自己的进步。我必须真正让此生有意义。”
དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་མི་ལུས་ལན་གཅིག་ཐོབ་པ་འདི་དོན་མེད་དུ་སོང་ན་ཤིན་ཏུ་གལ་ཀ་ཆེ།
如果我们虚度此生，浪费掉这么幸运的环境，那真是太可惜了。
ཇི་སྐད་དུ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། འདི་འདྲའི་དལ་བ་རྙེད་ནས་ནི། བདག་གི་དགེ་གོམས་མ་བྱས་ན། འདི་ལས་བསླུས་པ་གཞན་མེད་དེ། འདི་ལས་རྨོངས་པའང་གཞན་མེད་དོ། །
如果你不以恰当而真诚的方式运用此生，让此生有意义，那真是没有比这更没意义的事了。
ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རང་གིས་རང་ཉིད་ལ་བསླུས་ཚབས་ཆེ།
如果你不以真诚的方式运用此生，你就像是在愚弄自己而已。
རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་ནས་སྟོང་ལྡོག་བྱས་པ་དང་འདྲ།
就好似是，你到了一个遍地珍宝的岛，却空手而归。
རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་ནས་སྟོང་ལྡོག་བྱས་པ་དང་འདྲ། འདོད་དོན་ཁྱད་པར་ཅན་གང་བསྒྲུབ་ཀྱང་འགྲུབ་ཏུ་རུང་བའི་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ལན་གཅིག་ཐོབ་པ་ལ་བྱ་བ་གང་ཡང་མ་བྱས་པར་དོན་མེད་དུ་ཐལ་འགྲོ་བ་འདི་རང་སྐྱོན་ཆེ་བ་འདུག། སྔར་དེ་ཙམ་ཞིག་དོན་མེད་དུ་སོང༑ ད་ནི་ཉི་མ་དེ་རིང་ནས་བརྩམས་ཏེ་དོན་མེད་དུ་མ་ལུས་པར་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་སྙམ་དུ་ཡང་ཡང་བསམ་པའོ། །
在过去，很多幸运的条件，从我的指缝中白白溜过。所以，这一生，从此时此刻开始，我必须要牢牢把握机会，好好修持佛法。
ཡང་ཚེ་འདིའི་བདེ་སྐྱིད་དང་བྱ་བྱེད་རྣམས་བློས་མི་ཐོངས་སྙམ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཕུགས་སྐྱིད་ཡུན་རིང་བ་གཅིག་ཡོད་ན། འཕྲལ་ཞག་འགའ་ཟླ་ཤས་སོས་དལ་བའི་བདེ་བ་ལ་མི་ལྟ་བར་ཕུགས་ཀྱི་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་འབད་རྩོལ་བྱེད་དགོས་པ་ལྟར་སྐྱེ་བ་གཏན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ལ་མ་ཆགས་པར་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་འབད་དགོས་སྙམ་དུ་བསམ་པའོ། །
如果你觉得世俗生活对你很有吸引力，你就要试着去思维、去理解，你正在朝着远比当前这一生更为重要的道路前进。
དེ་དག་གིས་ནི། དལ་འབྱོར་འདི་ནི་རྙེད་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་གྲུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལ། གལ་ཏེ་འདི་ལ་ཕན་པ་མ་བསྒྲུབས་ན། །ཕྱིས་སུ་ཡང་དག་འབྱོར་པར་ག་ལ་འགྱུར། །
精神修道的次第，第一步就是认识到人身宝贵，人身难得，我必须好好运用此生。
ཅེས་པ་ལྟར་མི་ལུས་རྙེད་དཀའ་ཞིང་རྙེད་པ་དོན་དང་ལྡན་པར་བསམ་པ་ཡིན་དེ། དམིགས་སྐོར་བཞི་པའོ། །
以上是第四轮禅修。
现在我会念诵下一轮禅修的内容。然后我们就进入问答环节。
གཉིས་པ་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་བསམ་པ་ལ་གསུམ་གྱི་དང་པོ། །ངེས་པར་མྱུར་དུ་འཆི་བ་བསམ་པ་ནི། མདོ་ལས། བྱུང་དང་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ། །ཀུན་གྱིས་ལུས་འདི་བཏང་ནས་འགྲོ་བ་དང་། དེ་ཀུན་འཇིག་པར་མཁས་པས་རྟོགས་བགྱི་སྟེ། །ཆོས་ལ་གནས་བགྱི་ངེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད༑ ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་གནས་གང་དུ་གནས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས༑ གྲོགས་སུ་དང་འགྲོགས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས། ས་སྟེང་གི་འགྲོ་བ་སྔར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤི། །ད་གཟོད་འབྱུང་འགྱུར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཆི། ད་ལྟ་དངོས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་གྲོལ་བ་སུ་ཡང་མེད། རང་རེ་བཙས་ནས་ཉི་མ་དེ་རིང་ཡན་ཆད་དུ་རང་དང་ཉེ་བ་ཡང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཤི། བར་མ་དང་དགྲ་ཡང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཤི།
现在，当前这一品讲的是思维生死无常。首先就是，一切都难逃一死。
གནས་གང་དུ་གནས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས༑
没人可以逃过死亡。
གྲོགས་སུ་དང་འགྲོགས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས།
我们的朋友的朋友，朋友的朋友，很多人都已经过世了。
ས་སྟེང་གི་འགྲོ་བ་སྔར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤི། །ད་གཟོད་འབྱུང་འགྱུར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཆི།
想想这个吧。法本这里写到，在人类历史上，过去曾行走在这星球上的每个人，都已经过世了。
ད་ལྟ་དངོས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་གྲོལ་བ་སུ་ཡང་མེད། རང་རེ་བཙས་ནས་ཉི་མ་དེ་རིང་ཡན་ཆད་དུ་རང་དང་ཉེ་བ་ཡང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཤི།
此刻活着的每一个生命，也终将死去。因此，从这一刻起，我必须尽可能地真正地让生命有意义。
在这里，我必须告诉你一些事，因为这个话题听起来实在太令人沮丧了。 一切有生必则有死。你的朋友，你的家人，你的亲友，你的丈夫……无一例外都终将死亡。这实在太令人沮丧了。这样的感受，我完全知晓并理解。
因此，首先，你必须要再三练习，一再又一再地练习。此后，随着时间的推移，这些内容的理解才会真正地映入你的心里。
因此，不要试图假装认同那些你尚且无法完全理解的内容。 假装理解会更有害，还不如承认自己暂时不能理解。如果你无法理解、或暂时不想去理解，就不要迫使自己去认同、去接受，否则就如同在自我欺骗。只要你能从刚才所讲的其中一个要点开始，就已经很好了。
你可以从思维生命的珍贵开始，对吗？或者从思维生命无常开始。或者思维苦与轮回的实相。或者思维业力因果。
所以你不必一下子接受全部四个要点。我们可以先只从其中一个开始尝试着去接受。你只需继续你的修持，不要抱有宗派主义的态度，那么随着时间的推移，你自然而然就会理解其余的三个要点。因为它们终究是相互关联的。
所以，你不必强迫自己，假装接受那些你不能完全理解的内容。慢慢来，但也不要拖得太久。按你自己的节奏来，但不要拖得太久。
བར་མ་དང་དགྲ་ཡང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཤི། དེ་རྣམས་ཤི་སྟེ་བདག་ལ་སྡོད་པའི་གདིང་ཡོད་པའང་མིན། སྤྱིར་འཆི་བ་ལས་འོས་མི་འདུག །དགོས་སུ་ཚེ་ལ་སྣོན་ཁ་རྒྱག་མཁན་ནི་མེད། དུས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་སྡོད་ས་མེད་པར་ཚེའི་སྟེང་ནས་འབྲིད་པ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་སོང་ནས་འཆི་བ་ལ་ཇེ་ཉེ།
每一刻，我们都在趋近死亡。
ཞག་རེ་ཞག་རེ་སོང་ནས་དེ་བས་ཉེ་རུ་སོང་། ཟླ་བ་རེ་རེ་སོང་གིན་ལྟག་པར་ཉེ་རུ་སོང་། ལོ་གཅིག་གཅིག་སོང་གིན་ལྷག་པར་ཉེ་རུ་སོང་། དེ་བས་ན་མྱུར་དུ་འཆི་བ་ཡིན། བདག་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་ན། ད་རུང་རྒས་པ་ལ་ནི་མ་ཐུག་རིམ་པར་བྱས་པས་ཆོག་སྙམ་ན། །ཚེ་ཐུང་འདི་ལ་དེ་འདྲའི་ལོང་ཡོད་བྱེད་མི་ཉན་པར་འདུག །དཔེར་ན་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལ་གཞོན་པའི་དུས་སུ་ནི་ཆོས་མ་བྱུང་བར་ཡར་འདས༑ རྒས་ནས་ནི་ཆོས་བྱེད་བློ་བྱས་ཀྱང་ལུས་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཟད་པས་བོགས་སྐྱེད་མི་འབྱུང་། དེའི་ལྷག་མའི་ཕྱེད་ནི་གཉིད་ཀྱིས་འདས། གཞན་ཡང་ལྟོ་རྒྱབ་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། འགྲོ་འདུག་དང་གཡེང་བ་སོགས་དོན་མེད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་དུའགྲོ་བས་འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ་གཅིག་གི་དབང་དུ་་བྱས་ཀྱང་ཆོས་རང་ཉམས་ལེན་བྱས་པའི་ཚད་ལ་ཡུན་རིང་མི་ཡོང་བ་འདུག །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དུས་ཇི་སྙེད་ཅིག་འབད་པ་བྱས་ཏེ་རྟོགས་པའི་ཆོས་དེ་བདག་གིས་མྱུར་དུ་རྟོགས་དགོས་ན། ཚེ་ཐུང་འདི་ལ་ཆོས་ལ་ཕྱི་འགྱངས་དང་། ལེ་ལོ་དང་བར་སྐབས་སུ་བཤོལ་བའི་ཐབས་ཡེ་མི་འདུག་སྙམ་དུ་བསམ་དགོས། དེ་ལྟར་རྒྱུ་མཚན་བསམ་ནས་ཡང་ཡང་སྒོམ་པ་གལ་ཆེ། དམིགས་སྐོར་ལྔ་པའོ།།
基本上，第五轮禅修是在告诉你，生命无常，既珍贵又脆弱。不论你抗拒还是接受，死亡注定会到来。因此，我必须有韧性、有勇气，持续推进精神的修持，而不是逃避现实。
དེ་ལྟར་རྒྱུ་མཚན་བསམ་ནས་ཡང་ཡང་སྒོམ་པ་གལ་ཆེ། དམིགས་སྐོར་ལྔ་པའོ།།
这就是第五轮禅修的内容。
好，我们暂时讲到这里，第463页。所以请所有法友们记住这个页码，我们这次就讲到第463页。
正如我之前所说，这是个非常美的法教，有很多细致入微的指导，而且最后会有关于心性本然的讲授。我认为这部法教对初学者或资深的修行者都会很有帮助。
卡卢仁波切
虚幻道次第系列课程 第三节 连载（3）
2021年11月5日
Comments are closed.