现在我先讲尼古玛的虚幻道次第。就像我曾经说过的，虚幻道次第，它的意义并不是说在一开始就必须把一切事物都视为虚幻的。而是身为修行人，假以时日修行，从而理解这种虚幻。
所以你需要留意自己对这个内容的诠释，好吗？因为当我们说一切皆空时，这对于尚未理解空性的人来说，可能是危险的，无理的，超出那个人逻辑范围的。同样的，当我们说到尼古玛的虚幻道次第时，我们会假设每件事都必须被视作虚幻的、应该被视作虚幻的、或强迫自己视其为虚幻的。这是错误的理解，完全不对。虚幻道次第的意思是，在历经一段时间的修持之后，你将能够达到此种理解与了证，基本上就是心离于一切僵固。
现在我们从上次结束的地方开始往下讲：
དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དུག་ལྔ་དང་། །
ལས་རིགས་གྲུབ་པ་རིགས་ལྔ་སྟེ། །
ཅིར་སྣང་སྣང་དང་སྟོང་པ་ཉིད། །
བསྐྱེད་དང་རྫོགས་དང་ཟུང་འཇུག་གོ། །
གང་ཞིག་དག་བྱེད་བུམ་པ་སྟེ། །
དབྱེར་མེད་དཀར་དམར་གསང་བ་ལ། །
བདེ་བའི་ཆ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། །
བརྗོད་མེད་བཞི་པར་ཤེས་པར་བྱ། །
གང་ལ་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པ། །
དེ་ནི་སྐུ་གསུམ་རང་ཤར་ཏེ། །
གསལ་ལ་མི་རྟོག་མཁྱེན་གཉིས་སོ། །
དེ་ཡང་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གཉིས། །
ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་ནི། །
བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ནི། །
ཕྱིན་པར་འདོད་ལས་ལམ་ཞེས་བྱ། །
སྡིག་པ་ཆུང་ཡང་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །
དགེ་བ་རྣམས་ནི་དང་དུ་ལེན། །
ཆོས་ཉིད་སྒྱུ་མ་ཐོབ་དོན་དུ། །
ཚོགས་སོགས་པས་ན་ཚོགས་ལམ་མོ། །
在佛教的修持里面，我们会谈到就是加行道、资粮道，以及究竟的修持之道，即无二元分别之道。你可以称之为ཚོགས་ལམ།( 资粮道)、རྫོགས་ལམ་（圆满道）或ཀུན་རྫོགས་དོན་དམ་（究竟道） 这些只是名称上有所不同。所以，修持之道，一种是基于二元分别的，另一种是无二元分别的。然而无二元分别的修持，必须是在你修行一段时间之后，当你基于二元分别的修持之道建立起一定的根基之后再开始修持的。
二元分别的修持之道，是指对身语意的觉知，以及对我们认知方式的觉知，将这些结合在一起，而不是彼此割裂。并不因为这是尼古玛的教法就意味着这些是什么新内容。这是佛陀一切教法的基本原则。无论你是大乘佛法的追随者，或是密乘的追随者。最重要的是将身语意结合，历经时间次第修持，从而达成坚固的觉证。但在一开始，我们必须尽可能与无二元分别的想法保持距离。
然而，并不是要你就此离开对心性本然的分析。你仍然可以去辩论，去讨论，去试着修持。没有人会阻止你。然而让你产生真正的改变与进步的那个真正的推动力，仍然要归结于生起次第。
生起次第是基于身语意的结合，且有不同类别。这些内容需要我们慢慢去理解。它不像是“我今天感觉不错，所以我觉得自己今天修得不错。”不是基于这种一时的感觉。而是以分析的方式去看待身、语、意，看待我们是如何做修持的，以及我们将哪些修持结合在一起。
就像是用乐器演奏音乐。无论是演奏西藏音乐，或是中国音乐、泰国音乐，韩国音乐，或是西方音乐，当你在演奏中使用不同的乐器合奏，会产生它独有的美，对吗？这种美并不是出自单一的某个乐器，而是各种乐器的合奏。同样的，在精神修道上，要将上述这一切都结合起来，以真诚的心，按照这种方式修行，这会让你渐渐接近无二元分别之道，接近无二元分别的修持。
དེ་ཡང་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གཉིས། །
ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་ནི། །
བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ནི། །
ཕྱིན་པར་འདོད་ལས་ལམ་ཞེས་བྱ། །
སྡིག་པ་ཆུང་ཡང་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །
所以，这里讲到，修持的基础始于止与观。奢摩它，即止的修持，意思是让人平静的禅修。观则指分析式的禅修。因此，平静的禅修与分析式的禅修，这两个是共通的修持。它们并不属于某个个别的传统或传承。它们属于所有传统，所有传承，所有佛法修行人。这一点是我们要理解的。要在精神之道上有所进步，其根基在于分析式禅修与平静的禅修。
将止与观的修持结合在一起，随着这样修持的累积，恶业与恶行就会消融。而善业，即使非常微小，即使没有人看到，也要欢喜悦意地去做。
为了达到这样的心性品质，很重要的就是我们要建立止与观的基础，即平静的禅修与分析式的禅修。为了做这两种禅修，你不是非得做皈依及其他那些仪轨。这是可选的，而非必须的。就先这么说吧。当然，先做皈依是很好的，根基会更扎实。但是止与观的修持并不是前行。止与观是一切修持的开始。
因为，前行也可以作为正行，这是传统法本里有写到的。而且你需要理解，当我们说前行的时候，并不是不需要观想。你需要观想所有内容。而这需要你的觉知，需要你心性的基础，也需要你累积心性品质。它需要用到所有这些。而并不是说，仅仅因为你完成了十万遍这个或十万遍那个，就认可你完成了前行。
前行的含义是指，净化你的身语意。然而，为了净化身语意，你需要有一定的根基，而这种根基即平静的禅修与分析式的禅修，即止与观。这非常重要。这并不意味着你要经年累月的修持止与观，但至少从象征意义上来讲，身为佛法修行人，修持止与观是非常好的。它会给你一个平台，无论你是想跳跃过去，还是走过去，或是跑过去，无论你选择哪种道路，止与观对所有人来说都是基础。无论你只是追求此生的乐趣而不考虑来生，还是行缘觉之道、要成为缘觉佛的佛法修行人，亦或是行菩萨道、修菩提心的佛法修行人。无论你是བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་(菩萨)，或是རང་སངས་རྒྱས་（独觉、缘觉），无论你只是为了来生过的好，投生与天道，或是想要投生为菩萨，无论投生在三界里的哪一界，都想要继续行持菩萨的事业，都必须具备一定的心性基础。
举例来说，当我们谈到“楚钦”，持戒，持戒需要觉知。如果你没有觉知，就不会持戒。如果你不持戒，那么无论你受了哪些戒或发了哪些誓，都没有价值，没有意义。那些都变成一种仪式而已。然而佛教并不仅仅是仪式。它是关于一个修行人如何在自己的生活中做出重要的改变，并且在自己的一生中启发他人，鼓励他人，揭示真相，超越幻相。很重要的是，要如此看待，如此相信，并且如此修持。因此，止与观是非常重要的。
而如果你认为自己是密乘的修持者，止与观也绝对是很重要的。因为你不可能仅仅凭借着自己与上师的关系就能观想本尊。你与上师或老师之间的关系，无法提供给你任何基础来观想本尊。你也不能借着从一位大成就者那里接到某个殊胜的灌顶而获得观想的基础。若要在生活中找到平衡并深化修行，仍然需要止与观作为基础。止与观并非要从其他修持中剥离出来，而是要与所有的修持相结合。这是你需要铭记在心的。
སྡིག་པ་ཆུང་ཡང་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །
དགེ་བ་རྣམས་ནི་དང་དུ་ལེན། །
ཆོས་ཉིད་སྒྱུ་མ་ཐོབ་དོན་དུ། །
ཚོགས་སོགས་པས་ན་ཚོགས་ལམ་མོ། །
དེ་ལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་སྟེ། །
རེ་རེ་ལ་ཡང་བཞི་བཞིར་འདོད། །
དྲན་པ་བཞི་དང་སྤོང་བ་བཞི། །
རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རྣམ་བཞིའོ། །
举例来说，资粮道，即累积资粮的部分，有不同的类别，可以分为四个类别（或步骤）。
དེ་ལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་སྟེ། །
རེ་རེ་ལ་ཡང་བཞི་བཞིར་འདོད། །
དྲན་པ་བཞི་དང་སྤོང་བ་བཞི། །
རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རྣམ་བཞིའོ། །
བག་མེད་དྲན་ཉམས་ལྟུང་བའི་རྒྱུ། །
དེ་ཕྱིར་ཐོག་མར་དྲན་པ་བཤད། །
སྙིང་པོ་མེད་ལུས་རྒྱལ་བའི་སྐུ། །
སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་སྒྱུ་མ་ལ། །
དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་ཉམས་སུ་ལེན། །
ལུས་ཀྱི་དྲན་བ་ཉེར་གཞག་གོ། །
第一步是ལུས་ཀྱི་དྲན་བ་ཉེར་གཞག་གོ། །
即在身体的层面奠定基础。或者可以说是，一个人最基本的基础。最基本的基础是出离心。
སྙིང་པོ་མེད་ལུས་རྒྱལ་བའི་སྐུ། ། སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་སྒྱུ་མ་ལ། །
理解出离心，并寻求佛果。接下来是理解空性的含义，理解空性与正念的重要性。
现如今，有太多不同种类的“正念”。当我们谈到正念，很多人会以为我们是在说某种组织机构。然而，佛法正念与社会上经常谈的正念是两码事。佛法的正念是指，作为修行人，要时刻保持觉知。而社会上经常谈的正念，往往是指，什么对我好，什么对你好，什么对他们好，什么对这好，什么对那好，如何政治正确，如何维护和谐，如何让事情光明正大，等等，所有这些都是社会化的架构。而佛法的正念与这些无关。它仅仅是关于一个修行人保持正面的心态，在一开始并不涉及到其他人，因为你必须先找到自身的平衡，才能利益其他众生，不是吗？这才是佛法的方式。
所以，第一步是身体方面的，在身体方面对自身有正念。
བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་དམིགས་པ་དང་། །
ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །
ཚོར་བ་ལ་ནི་ཚོར་བས་ཤེས། །
ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་གོ། །
第二步是理解觉受，无论是正面的觉受，还是不愉快的觉受；继而，理解相对真理，相对实相。这是觉受的方面。
第三步是，ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ཏེ། །
理解一切现象都是心的显现。
ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ཏེ། །
སེམས་ནི་ཕྱི་ནང་རྙེད་མི་འགྱུར། །
སེམས་གང་མ་གྲུབ་སྒྱུ་མ་སྟེ། །
སེམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་གོ། །
之后（第四步）是，经历时间的推移而理解究竟真理，即：心性本然并非外在也并非内在。此后，时刻保持这种了证。
ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །
ཇི་སྙེད་ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན། །
མིང་ཙམ་བཏགས་པ་བློ་བུར་སྟེ། །
ཆོས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གོ། །
མི་དགེ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །
དེ་ལས་ཐར་པར་འདོད་པ་ཡིས། །
སྡིག་རྣམས་དུག་དུ་ལྟ་བའི་ཕྱིར། །
ཡང་དག་སྤོང་བ་རྣམ་བཞི་ནི། །
སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་ཡི་ཆོས། །
མ་སྐྱེད་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་ཕྱིར། །
འདུན་པ་འབད་རྩོལ་སེམས་འཛིན་ཅིང་། །
ཡང་དགརབ་ཏུ་འཇོག་བྱེད་དོ། །
གང་ཞིག་སྡིག་པ་མི་དགེའི་ཆོས། །
སྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་སྤོང་བའི་ཕྱིར། །
འདུན་པ་བསྐྱེད་དང་འབད་ལ་སོགས། །
གོང་བཞིན་དུ་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །
དགེ་བའི་ཆོས་ནི་མ་སྐྱེས་པ། །
རྣམས་ནི་བསྐྱེད་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །
འདུན་བའི་སྩོལ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། །
འབད་པ་ལ་སོགས་གོང་བཞིན་ནོ། །
最后是持续的觉知。由此，再也没有浪费时间这一类的事情。
好的，关于尼古玛的教法，虚幻道次第，我觉得这次就先讲到这里。下次再继续讲。
卡卢仁波切
虚幻道次第系列课程 第二节 连载（2）
2021年9月26日
Comments are closed.