現在我先講尼古瑪的虛幻道次第。就像我曾經說過的，虛幻道次第，它的意義並不是說在一開始就必須把一切事物都視為虛幻的。而是身為修行人，假以時日修行，從而理解這種虛幻。
所以你需要留意自己對這個內容的詮釋，好嗎？因為當我們說一切皆空時，這對於尚未理解空性的人來說，可能是危險的，無理的，超出那個人邏輯範圍的。同樣的，當我們說到尼古瑪的虛幻道次第時，我們會假設每件事都必須被視作虛幻的、應該被視作虛幻的、或強迫自己視其為虛幻的。這是錯誤的理解，完全不對。虛幻道次第的意思是，在歷經一段時間的修持之後，你將能夠達到此種理解與了證，基本上就是心離於一切僵固。
現在我們從上次結束的地方開始往下講：
དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དུག་ལྔ་དང་། །
ལས་རིགས་གྲུབ་པ་རིགས་ལྔ་སྟེ། །
ཅིར་སྣང་སྣང་དང་སྟོང་པ་ཉིད། །
བསྐྱེད་དང་རྫོགས་དང་ཟུང་འཇུག་གོ། །
གང་ཞིག་དག་བྱེད་བུམ་པ་སྟེ། །
དབྱེར་མེད་དཀར་དམར་གསང་བ་ལ། །
བདེ་བའི་ཆ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། །
བརྗོད་མེད་བཞི་པར་ཤེས་པར་བྱ། །
གང་ལ་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པ། །
དེ་ནི་སྐུ་གསུམ་རང་ཤར་ཏེ། །
གསལ་ལ་མི་རྟོག་མཁྱེན་གཉིས་སོ། །
དེ་ཡང་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གཉིས། །
ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་ནི། །
བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ནི། །
ཕྱིན་པར་འདོད་ལས་ལམ་ཞེས་བྱ། །
སྡིག་པ་ཆུང་ཡང་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །
དགེ་བ་རྣམས་ནི་དང་དུ་ལེན། །
ཆོས་ཉིད་སྒྱུ་མ་ཐོབ་དོན་དུ། །
ཚོགས་སོགས་པས་ན་ཚོགས་ལམ་མོ། །
在佛教的修持裡面，我們會談到就是加行道、資糧道，以及究竟的修持之道，即無二元分別之道。你可以稱之為ཚོགས་ལམ།( 資糧道)、རྫོགས་ལམ་（圓滿道）或ཀུན་རྫོགས་དོན་དམ་（究竟道） 這些只是名稱上有所不同。所以，修持之道，一種是基於二元分別的，另一種是無二元分別的。然而無二元分別的修持，必須是在你修行一段時間之後，當你基於二元分別的修持之道建立起一定的根基之後再開始修持的。
二元分別的修持之道，是指對身語意的覺知，以及對我們認知方式的覺知，將這些結合在一起，而不是彼此割裂。並不因為這是尼古瑪的教法就意味著這些是什麼新內容。這是佛陀一切教法的基本原則。無論你是大乘佛法的追隨者，或是密乘的追隨者。最重要的是將身語意結合，歷經時間次第修持，從而達成堅固的覺證。但在一開始，我們必須盡可能與無二元分別的想法保持距離。
然而，並不是要你就此離開對心性本然的分析。你仍然可以去辯論，去討論，去試著修持。沒有人會阻止你。然而讓你產生真正的改變與進步的那個真正的推動力，仍然要歸結於生起次第。
生起次第是基於身語意的結合，且有不同類別。這些內容需要我們慢慢去理解。它不像是“我今天感覺不錯，所以我覺得自己今天修得不錯。”不是基於這種一時的感覺。而是以分析的方式去看待身、語、意，看待我們是如何做修持的，以及我們將哪些修持結合在一起。
就像是用樂器演奏音樂。無論是演奏西藏音樂，或是中國音樂、泰國音樂，韓國音樂，或是西方音樂，當你在演奏中使用不同的樂器合奏，會產生它獨有的美，對嗎？這種美並不是出自單一的某個樂器，而是各種樂器的合奏。同樣的，在精神修道上，要將上述這一切都結合起來，以真誠的心，按照這種方式修行，這會讓你漸漸接近無二元分別之道，接近無二元分別的修持。
དེ་ཡང་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གཉིས། །
ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་ནི། །
བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ནི། །
ཕྱིན་པར་འདོད་ལས་ལམ་ཞེས་བྱ། །
སྡིག་པ་ཆུང་ཡང་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །
所以，這裡講到，修持的基礎始於止與觀。奢摩它，即止的修持，意思是讓人平靜的禪修。觀則指分析式的禪修。因此，平靜的禪修與分析式的禪修，這兩個是共通的修持。它們並不屬於某個個別的傳統或傳承。它們屬於所有傳統，所有傳承，所有佛法修行人。這一點是我們要理解的。要在精神之道上有所進步，其根基在於分析式禪修與平靜的禪修。
將止與觀的修持結合在一起，隨著這樣修持的累積，惡業與惡行就會消融。而善業，即使非常微小，即使沒有人看到，也要歡喜悅意地去做。
為了達到這樣的心性品質，很重要的就是我們要建立止與觀的基礎，即平靜的禪修與分析式的禪修。為了做這兩種禪修，你不是非得做皈依及其他那些儀軌。這是可選的，而非必須的。就先這麼說吧。當然，先做皈依是很好的，根基會更扎實。但是止與觀的修持並不是前行。止與觀是一切修持的開始。
因為，前行也可以作為正行，這是傳統法本裡有寫到的。而且你需要理解，當我們說前行的時候，並不是不需要觀想。你需要觀想所有內容。而這需要你的覺知，需要你心性的基礎，也需要你累積心性品質。它需要用到所有這些。而並不是說，僅僅因為你完成了十萬遍這個或十萬遍那個，就認可你完成了前行。
前行的含義是指，淨化你的身語意。然而，為了淨化身語意，你需要有一定的根基，而這種根基即平靜的禪修與分析式的禪修，即止與觀。這非常重要。這並不意味著你要經年累月的修持止與觀，但至少從象徵意義上來講，身為佛法修行人，修持止與觀是非常好的。它會給你一個平臺，無論你是想跳躍過去，還是走過去，或是跑過去，無論你選擇哪種道路，止與觀對所有人來說都是基礎。無論你只是追求此生的樂趣而不考慮來生，還是行緣覺之道、要成為緣覺佛的佛法修行人，亦或是行菩薩道、修菩提心的佛法修行人。無論你是བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་(菩薩)，或是རང་སངས་རྒྱས་（獨覺、緣覺），無論你只是為了來生過的好，投生與天道，或是想要投生為菩薩，無論投生在三界裡的哪一界，都想要繼續行持菩薩的事業，都必須具備一定的心性基礎。
舉例來說，當我們談到“楚欽”，持戒，持戒需要覺知。如果你沒有覺知，就不會持戒。如果你不持戒，那麼無論你受了哪些戒或發了哪些誓，都沒有價值，沒有意義。那些都變成一種儀式而已。然而佛教並不僅僅是儀式。它是關於一個修行人如何在自己的生活中做出重要的改變，並且在自己的一生中啟發他人，鼓勵他人，揭示真相，超越幻相。很重要的是，要如此看待，如此相信，並且如此修持。因此，止與觀是非常重要的。
而如果你認為自己是密乘的修持者，止與觀也絕對是很重要的。因為你不可能僅僅憑藉著自己與上師的關係就能觀想本尊。你與上師或老師之間的關係，無法提供給你任何基礎來觀想本尊。你也不能借著從一位大成就者那裡接到某個殊勝的灌頂而獲得觀想的基礎。若要在生活中找到平衡並深化修行，仍然需要止與觀作為基礎。止與觀並非要從其他修持中剝離出來，而是要與所有的修持相結合。這是你需要銘記在心的。
སྡིག་པ་ཆུང་ཡང་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །
དགེ་བ་རྣམས་ནི་དང་དུ་ལེན། །
ཆོས་ཉིད་སྒྱུ་མ་ཐོབ་དོན་དུ། །
ཚོགས་སོགས་པས་ན་ཚོགས་ལམ་མོ། །
དེ་ལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་སྟེ། །
རེ་རེ་ལ་ཡང་བཞི་བཞིར་འདོད། །
དྲན་པ་བཞི་དང་སྤོང་བ་བཞི། །
རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རྣམ་བཞིའོ། །
舉例來說，資糧道，即累積資糧的部分，有不同的類別，可以分為四個類別（或步驟）。
དེ་ལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་སྟེ། །
རེ་རེ་ལ་ཡང་བཞི་བཞིར་འདོད། །
དྲན་པ་བཞི་དང་སྤོང་བ་བཞི། །
རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རྣམ་བཞིའོ། །
བག་མེད་དྲན་ཉམས་ལྟུང་བའི་རྒྱུ། །
དེ་ཕྱིར་ཐོག་མར་དྲན་པ་བཤད། །
སྙིང་པོ་མེད་ལུས་རྒྱལ་བའི་སྐུ། །
སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་སྒྱུ་མ་ལ། །
དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་ཉམས་སུ་ལེན། །
ལུས་ཀྱི་དྲན་བ་ཉེར་གཞག་གོ། །
第一步是ལུས་ཀྱི་དྲན་བ་ཉེར་གཞག་གོ། །
即在身體的層面奠定基礎。或者可以說是，一個人最基本的基礎。最基本的基礎是出離心。
སྙིང་པོ་མེད་ལུས་རྒྱལ་བའི་སྐུ། ། སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་སྒྱུ་མ་ལ། །
理解出離心，並尋求佛果。接下來是理解空性的含義，理解空性與正念的重要性。
現如今，有太多不同種類的“正念”。當我們談到正念，很多人會以為我們是在說某種組織機構。然而，佛法正念與社會上經常談的正念是兩碼事。佛法的正念是指，作為修行人，要時刻保持覺知。而社會上經常談的正念，往往是指，什麼對我好，什麼對你好，什麼對他們好，什麼對這好，什麼對那好，如何政治正確，如何維護和諧，如何讓事情光明正大，等等，所有這些都是社會化的架構。而佛法的正念與這些無關。它僅僅是關於一個修行人保持正面的心態，在一開始並不涉及到其他人，因為你必須先找到自身的平衡，才能利益其他眾生，不是嗎？這才是佛法的方式。
所以，第一步是身體方面的，在身體方面對自身有正念。
བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་དམིགས་པ་དང་། །
ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །
ཚོར་བ་ལ་ནི་ཚོར་བས་ཤེས། །
ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་གོ། །
第二步是理解覺受，無論是正面的覺受，還是不愉快的覺受；繼而，理解相對真理，相對實相。這是覺受的方面。
第三步是，ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ཏེ། །
理解一切現象都是心的顯現。
ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ཏེ། །
སེམས་ནི་ཕྱི་ནང་རྙེད་མི་འགྱུར། །
སེམས་གང་མ་གྲུབ་སྒྱུ་མ་སྟེ། །
སེམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་གོ། །
之後（第四步）是，經歷時間的推移而理解究竟真理，即：心性本然並非外在也並非內在。此後，時刻保持這種了證。
ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །
ཇི་སྙེད་ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན། །
མིང་ཙམ་བཏགས་པ་བློ་བུར་སྟེ། །
ཆོས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གོ། །
མི་དགེ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །
དེ་ལས་ཐར་པར་འདོད་པ་ཡིས། །
སྡིག་རྣམས་དུག་དུ་ལྟ་བའི་ཕྱིར། །
ཡང་དག་སྤོང་བ་རྣམ་བཞི་ནི། །
སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་ཡི་ཆོས། །
མ་སྐྱེད་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་ཕྱིར། །
འདུན་པ་འབད་རྩོལ་སེམས་འཛིན་ཅིང་། །
ཡང་དགརབ་ཏུ་འཇོག་བྱེད་དོ། །
གང་ཞིག་སྡིག་པ་མི་དགེའི་ཆོས། །
སྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་སྤོང་བའི་ཕྱིར། །
འདུན་པ་བསྐྱེད་དང་འབད་ལ་སོགས། །
གོང་བཞིན་དུ་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །
དགེ་བའི་ཆོས་ནི་མ་སྐྱེས་པ། །
རྣམས་ནི་བསྐྱེད་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །
འདུན་བའི་སྩོལ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། །
འབད་པ་ལ་སོགས་གོང་བཞིན་ནོ། །
最後是持續的覺知。由此，再也沒有浪費時間這一類的事情。
好的，關於尼古瑪的教法，虛幻道次第，我覺得這次就先講到這裡。下次再繼續講。
卡盧仁波切
虛幻道次第系列課程 第二節 連載（2）
2021年9月26日
Comments are closed.